چکیده:
امروزه سرمایهی اجتماعی را یکی از اجزای ثروت ملتها و توسعهی پایدار، یکی از ابزارهای ظرفیتسازی در اجتماعات، تدبیری برای پیشگیری و کاهش مشکلات اجتماعی و عاملی برای موفقیت برنامههای رفاه اجتماعی و ارتقاء سلامت فردی واجتماعی میدانند و در ارتباط با توسعهی مناطق روستایی سرمایهی اجتماعی ابزاری برای ارتقاء درآمد، کاهش فقر، مدیریت پایدار منابع، ارتقاء انگیزش، مشارکت فعال در تصمیمگیری، ارتقاء شاخصهای سلامت، توانمندسازی و ... محسوب میشود. هدف این مقاله تجزیه، تحلیل و بررسی اثرات سرمایهی اجتماعی در توسعهی مناطق روستایی میباشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن، از نوع تحقیقات توصیفی ـ تبیینی است؛ که در آن با استفاده از نمونهگیری تصادفی از طریق فرمول کوکران، 197 نفر از روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان مشگینشهر انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه است که برای تعیین روایی محتوای آن از نقطه نظرات کارشناسان مختلف نیز استفاده شد و پایایی آن با بهرهگیری از فرمول کرونباخ ـ آلفا (83/0<α) محاسبه گردید. نتایج نشان میدهد مهمترین متغیرهای تاثیرگذار سرمایهی اجتماعی در توسعهی مناطق روستایی شامل چهار مولفهی (اقتصادی، مشارکتی، کنش متقابل و محیطی) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 16/61 میباشد.
خلاصه ماشینی:
در کل؛ به باور برخی از صاحبنظران و اندیشمندان اثرات تقویت سرمایهی اجتماعی در نواحی روستایی عبارتند از: همافزایی نیروها، تقویت پیوندهای اجتماعی و تقویت فرصتهای کسب و کار (بالاند 1 ، 2005: 12-1)؛ افزایش رفاه اجتماعی، بهبود وضعیت اقتصادی، جلوگیری از مهاجرت، تقویت اعتماد متقابل و خیرخواهی در بین روستاییان (فالک و کیل پاتریک 2 ، 1999: 35-10)؛ تقویت انسجام و همبستگی درونگروهی، تسهیل فرآیند بازاریابی محصولات تولیدی، مسئولیتپذیری در قبال فضای کسب و کار و مشارکت در فعالیتهای توسعهای (مورای 3 ، 2008: 18-3)؛ ارتقاء تبادل تجربهی پنهان در بین زارعان و تقویت روابط شخصی، کمک به ارتقاء کارایی نهادهای دولتی در مناطق روستایی، مدیریت Baland Falk&Kilpatrick Murray پایدار منابع، تبادل اجتماعی بالا و تعامل همکارانه، جاری و ساری شدن عنصر صداقت در بین روستاییان (گروتارت و همکاران 1 ، 2009: 91-75)؛ بالا رفتن میزان آموزش، دسترسی برابر به اعتبارات، ارتقاء یکپارچهسازی اراضی، تشکیل سازمانهای غیر دولتی (نارایان و پریچت 2 ، 1996: 156-131)؛ کاهش ستیز و تضادهای قومی، ارتقاء مشارکت داوطلبانهی روستاییان در برنامههای توسعهای روستایی، ارتقاء اشتراک اطلاعات و دانش در بین روستاییان، تمایل به کار گروهی و جمعی (پاراس 3 ، 2010: 160-132)؛ تضمین منافع روستاییان در هنگام مشارکت و رضایت از کیفیت زندگی (وستلونس و همکاران 4 ، 2006: 65-45)؛ کاهش نارضایتی، کاهش هزینهی تولید، بروز خلاقیت، افزایش بهرهوری نیروی کار و مشارکت در حوادث غیر مترقبه (بارت 5 ، 2008-14-12)؛ تمایل به عضویت در نهادهای مدنی، میزان رضایتمندی و انسجام اجتماعی (روسلان و همکاران 6 ، 2010: 270-246)؛ کاهش فقر، میزان آگاهی، ارتباطات اجتماعی و میزان روابط افقی بر پایهی همکاری و مسئولیتپذیری (رنبرگ 7 ، 2009: 254-232).
فتحی (1391)، در تحقیق خود پیرامون: تحلیلی بر نقش سرمایهی اجتماعی بر توسعهی روستایی؛ به این نتییجه رسید که بین تقویت سرمایهی اجتماعی با افزایش سطح Grootaert &amp; et al Narayan &Pritchett Paras Westluns et al Barrett Roslan & et al Rehnberg آگاهی و آموزش عمومی، بهبود بهداشت و سلامت، کاهش فقر و افزایش فرصت اقتصادی و سلامت محیط زیست رابطهی معنیداری وجود دارد.