چکیده:
چکیده: پس از آنکه حکومت هخامنشی به دستان داریوش سپرده شد، مدعیان حکومت در گوشه و کنار مرزهای هخامنشی سربه شورش نهاده و داریوش را با مشکلات عدیدهای روبرو ساختند. دو سال اول حکومت داریوش به برقراری نظم و امنیت و دفع آشوب در سراسر مرزها گذشت. پس از پیروزیهای ۵۲۱-۵۲۲ ق.م. داریوش تصمیم گرفت شرح جلوس خود برتخت سلطنت و فتوحات خود را ثبت کند. او به این منظور صخره بیستون را برگزید. دشت کرمانشاه در پای این صخره در فاصله کمی از جاده بزرگی قرار دارد که از طریق فلاتی٬ بابل را به اکباتان متصل می کند. در پژوهش حاضر دلایل انتخاب این مکان برای نگارش کتیبه بیستون مورد بررسی قرار گرفته و مسائل مختلفی از جمله موقعیت جغرافیایی منطقه، وجود شاهراه ارتباطی اکباتان–بابل، اهمیت مذهبی کوه بیستون، خط و زبان بکار رفته در کتیبه و وقایع تاریخی 521-522ق.م. کنکاش شده و براساس دادههای بدست آمده این نتیجه بدست آمد که موقعیت ارتباطی، جغرافیایی، مذهبی و علاوه بر آن شرایط تاریخی و سیاسی که داریوش در آن قرار داشت او را به انتخاب این مکان برای نگارش کتیبه بیستون واداشت. این تحقیق از نظر هدف جز تحقیقات نظری میباشد و به لحاظ ماهیت و روش کار در ردیف تحقیقات تاریخی قرار میگیرد که به شیوه توصیفی-تحلیلی به نگارش درآمدهاست.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر دلایل انتخاب ایـن مکـان بـرای نگارش کتیبۀ بیستون ، و مسائل مختلفی ازجمله موقعیت جغرافیایی منطقه ، وجود شاهراه ارتباطی اکباتان - بابل ، اهمیت مذهبی کوه بیسـتون ، خـط و زبان به کاررفته در کتیبه و وقایع تاریخی سال ٥٢٢-٥٢١ق .
براساس داده هـای بـه دسـت آمـده ایـن نتیجـه حاصـل مـیشـود کـه موقعیــت ارتبــاطی، جغرافیــایی، مــذهبی و همچنــین شــرایط تــاریخی و سیاسیای که داریوش در آن قرار داشت ، او را به انتخاب این مکان بـرای نگارش کتیبۀ بیستون واداشت .
وجود سه گوردخمه در منطقۀ سکاوند، غرب هرسین - کـه بـر بالای نمای گور وسطی ، مردی با لباس مادی درحال نیـایش اسـت و در مقابـل وی مشـعلی روشن خودنمایی می کند؛ همچنین ، وجود آتشدانی در کنار این مشعل که مـردی بـا دسـت کشیده به سوی آسمان در کنار آن دیده می شود- نشان دهنـده سـیطرة مادهـا بـه ایـن منطقـه است .
بـا توجـه بـه اهمیـت کـوه در اساطیر ایرانی و نیز با استناد به گفته های هرودوت دربارة مراسم مذهبی ایرانیـان و درنهایـت با تکیه بر وجه تسمیۀ بیستون که در ذیل بدان اشاره شده است ، شـاید بتـوان یکـی از دلایـل اهمیت این جایگاه در نظر داریوش را وجه الهی و معنوی آن دانست .
ایـن شـاهراه بـزرگ در طول تاریخ تمدن ایران نقش مهمی ایفا کرده اسـت ؛ چنـان کـه در قـرن هـای بعـد در دوران اسلامی نویسندگان مسلمان به دلیل اهمیت فراوان آن ، شاهراه مزبـور را منـزل بـه منـزل شـرح داده اند (ابـن رسـته ، ١٨٩٢: ١٦٥-١٦٩؛ ابـن خردادبـه ، ١٩٩٢: ١٩-٢٢؛ ابـن حوقـل ، ١٩٣٨: ٢/ ٣٥٩).