چکیده:
در برخی جرایم، اقرار به عمل آمده از ناحیه متهم، صرف نظر از دارا بودن شرایط صحت و نیز صراحت در مضمون، از نظر تعداد به حد نصاب قانونی برای اثبات جرم مورد نظر نمی رسد. چنین اقراری، به «اقـرار ناتمـام»، نامبردار است. انگاره ی مشهور این گونه اقرار را به سبب »حرمت اقرار به معصیت»، «حصول علم اجمالی به وقوع حرام» و نیز «اشاعه ی فحشاء»، مستوجب تعزیر دانسته اند. رویکرد قانون مجازات اسلامی همین است. نگرشی دیگر با رد این ادله و استناد به «روایات» و «اصل برائت» و «قاعده ی درء»، به تعزیر این گونه اقرار رای نمی دهد. دیدگاه دیگر، اختیار را به حاکم می دهد تا فقط در جایی که انگیزهی مجرمانه ی اقرار کننده برای وی احراز شود، اعمال مجازات کند و اما در سایر موارد اقرار ناتمام، چه در آن جایی که اقرار کننده، قصـد و انگیزه ی صحیح مانند تطهیر خود و توبه داشته باشد و چه انگیزه ی وی برای قاضی، معلـوم نشود، تعزیر را روا و جایز نمی داند. با بررسی ادله ی نگرش ها، دیدگاه تخییر حاکم با لحاظ کردن انگیزه ی اقرار کننده، جامع همه نظریه ها دانسته شد و از همین رو از قوتی پذیرفتنی برخوردارگشت. قانون مجازات اسلامی در این زمینه نیاز به بازبینی و اصلاح دارد.
In some crimes، confession from delinquent is not adequate to prove the crime despite authenticity and precision in the content. Such confession is known as incomplete confession. The famous Paradigm consider this confession as Ta’zire (punishment) due to three reasons containing: prohibition of sin confession، gaining limited knowledge of taboos and spread of prostitution. The same approach is confirmed by Islamic Criminal Law. There exist another point of view which rejects this kind of confession by inspiring (by referring to) three important factors containing: narrations، innocence principle and Da’re principle. The other point of view gives the authority to the governor so that the governor would be able to apply the punishment whenever criminal motivation of the confessor is determined to him. But in other cases of incomplete confession، the governor does not consider Ta’zir permissible whether the confessor intends to purge or his motivation is not clear to the governor .By inspecting the points of views and their reasons، the governor’s point of view by consideration of the confessor’s motivation is considered to be the most comprehensive beyond all the theories. Thus، it gained a considerable potential. The Islamic Criminal Law needs to be inspected and revised around this issue.
خلاصه ماشینی:
ا (به تصویر صفحه مراجعه شود) مجازات تعزیری را برای مقــر، در نظرگرفـت ؟ دلایـل جـواز و روایـی اِعمـال کیفــر و مجـازات در اقرارهای ناتمام چیست ؟ دلایل باورمندان به عـدم مجـازات در ایـن گونـه اقرارهـا و پاسـخ آنـان بـه مخالفان چیست ؟ انگیزه و قصد مقر در این نوع اقرار، تا چـه انـدازه دخیـل اسـت و مـوثر؟ چگونـه می توان به دیدگاهی جامع و در بردارنده ی تمام نگرش ها، دست یافت ؟ وجه ممیز این نوشتار، یکی در تنظیم وتنسیق و به عبارت دیگر دسته بنـدی مطالـب و دیگـری تقریر و صورت بندی در قالب ادبیاتی نوین ، تجمیع انگاره ها و نقد آن ها و دست یابی به نگرشی جامع است .
پـذیرش کیفر و مجازات تعزیری به سبب اقرار ناتمام ، ریشـه در یکـی از ایـن دو مبنـا دارد؛ یـا خـود اقــرارِ ناتمـام ، جـرم است و مجازات دارد و یا این که اقــرار، حـاکی و نشـانگر وقـوع یـک جـرم اسـت و مجازات ، در واقع ، به آن جرم ، تعلق خواهد داشت .
مثلاً در صورت حرام دانستن اقرار، لازم است که حتی در مواردی که قاضی به تکمیل شدن اقرارها علم دارد، برای هریک اقرار، یک بار مقر را مجازات نموده و در واقـع قبـل از اجرای حد زنا، مجـرم ، سه مرتبه مجازات تعزیری شده باشد (فاضل لنکرانی، ١٤٢٢: ٩٣).
قیـاس اولویـت یکی دیگر از ادله ی مورد استناد برای اثبات مجازات تعزیری به سبب اقرار ناتمـام ، اجـرای «قیـاس اولویت ٢» متناسب با این موضوع است .