چکیده:
در این تحقیق اثر رقابت در بازار محصول بر کیفیت افشا برای ١٣١ شرکت بورسی در قالـب ١٧ طبقـة صنعت و در دورة زمانی ١٣٨٥ تا ١٣٩١ بررسی شده است . بدین منظور، برای سنجش هرچه بهتر رقابـت در بازار از هشت شاخص رایج در این زمینه استفاده شده و سپس با بهره گیری از تکنیک تحلیـل عـاملی ، ایـن شاخص ها در سه عامل رقابت بالقوه ، رقابت بالفعل و سودآوری صنعت خلاصه شدند. یافته های تحقیـق بـا استفاده از الگوی داده های تابلویی بیـانگر آن اسـت کـه بـین رقابـت بـالقوه و کیفیـت افشـا رابطـة مثبـت و معنــاداری وجــود دارد؛ درحــالی کــه رابطــة بــین رقابــت بالفعــل و کیفیــت افشــا منفــی و معنــادار اســت . به عبارت دیگر، سطح کیفیت افشا با توجه به وضعیت دو بعد رقابت تعیین می شود؛ بدین معنا که چنانچـه در یک صنعت ، رقابت بالقوه قوی تر از رقابت بالفعل باشد، شـرکت هـا مجبـور بـه افشـای اطلاعـات خـود بـا رعایت قابلیت اتکا و به موقع بودن می شوند؛ درحالی که اگر رقابت بالفعـل در سـطح صـنایع مـورد بررسـی قوی تر از رقابت بالقوة آنان باشد، شرکت ها چندان ضـرورتی بـه افشـای اطلاعـات قابـل اتکـا و بـه هنگـام احساس نمی کنند و طبیعتا تمایل به افزایش سطح کیفیت افشا در آنان پایین است .
This study investigated the relationship between product market competition and disclosure quality of 131 companies listed on Tehran stock exchange within 17 industries and during the period of 2007-2013. First، in order to assess the market more accurately، eight common competition indicators were used. Then using factor analysis technique، these indicators were summarized into three factors: potential competition، existing competition and industry profitability. Finally، the research hypotheses were tested using panel data with fixed effects. Results suggest that there is a significant positive relationship between potential competition and disclosure quality، while the relationship between existing competition and disclosure quality is significant and negative. In other words، the level of disclosure quality regarding these two dimensions of competition was determined. This means that if potential competition is stronger than existing competition، companies are forced to disclose reliable and timely information. Meanwhile، if existing competition is stronger than their potential competition، it is not essential for companies to disclose the reliable and timely information. Therefore، the tendency to increase the level of disclosure quality in these companies is low.
خلاصه ماشینی:
"یافتـه هـای وی حکایت از آن دارد که وقتی رقابت برای جذب ظرفیت های موجود در بازار سـرمایه باشـد، شـرکت هـا تمایل بیشتری به افشای اطلاعات دارند تا از این طریق هزینة سـرمایة خـود را کـاهش دهنـد؛ امـا وقتـی رقابت آنها بر سر قیمت گذاری در بازار محصول باشد، شرکت ها خواستار آن اند که برای حفظ مزیت - های رقابتی بلندمدت ، اطلاعات خصوصی کمتری را افشا کنند.
جدول ٤: نتایج برآورد الگوی پژوهش * (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجه گیری در این پژوهش رابطة رقابت در بازار محصول با کیفیت افشا برای ١٣١ شرکت بورسی در قالب ١٧ طبقة صنعت و در دورة زمانی ١٣٨٥ تا ١٣٩١ بررسی شد که براساس یافته های پـژوهش مـی تـوان ادعـا کرد، رقابتی بودن بازار محصول صنایع تأثیر معناداری بر کیفیت افشای اطلاعات صنایع بورسی بر جای می گذارد که البته نوع رابطه متأثر از ماهیت رقابت در بازار محصول است ؛ بـه ایـن صـورت کـه از بعـد رقابت بالقوه ، مطابق با مدل دارو و اسـتاتون (١٩٩٠) صـنایعی کـه بـا تهدیـد بـالای ورود رقبـای جدیـد روبه رو هستند سیاست افشای کامل را در پیش می گیرند.
با توجه به یافته های پژوهش ، پیشـنهاد مـی شـود سـازمان بـورس و اوراق بهـادار بـه عنـوان نهـاد قانون گذار، در تدوین قوانین و مقررات مربوط به افشـای اجبـاری توجـه بیشـتری بـه شـرکت هـای حاضر در صنایع با رقابت بالفعل زیاد داشته باشد و با اعمال نظارت و وضع قوانین سـخت گیرانـه تـر بر گزارشگری مالی ، کیفیت افشای آنها را ارتقا بخشیده و از این طریق به شفاف سازی اطلاعـاتی و کارایی بازار سرمایه کمک کنند."