چکیده:
شعر کودکان در مجموعه ادبیات کودکان گونه ای ادبی است که استعداد آن را دارد تا برخوردار از گونه های مختلف دیگر به نظم درآید. شاعر کودکان بهره مند از فرهیختگی بایسته و مطلع از علایق و روحیات کودک نه تنها از واژگان آسان و عبارت هایی روان استفاده میکند که نونهال مقصودش را دریابد؛ بلکه واژگانی متناسب با عباراتی مفهوم به کار میبرد تا کودک با فراگیری آن ها دایره لغات خویش را وسعت بخشد، به این ترتیب ابیات شعر با هدف آموزش مفاهیم به نظم در میآید و ذیل گونه تعلیمی قرار میگیرد. سلیمان العیسی اهل سوریه از پایه گذاران شعر کودکان در ادبیات عربی شمرده میشود. وی دیوانی با عنوان «دیوان الاطفال » دارد که پژوهش حاضر با هدف تعیین گونه های به کار رفته در شعر وی به روش توصیفی- تحلیلی درصدد بررسی دیوان الاطفال شاعر برآمده است . مهمترین نتیجه مقاله حاضر وجود اشعاری است که ذیل گونه های شعر طبیعت ، شعر تعلیمی، شعر اجتماعی، شعر سرگرمی در دیوان الاطفال گرد آمده اند.
خلاصه ماشینی:
شاعر کودکان بهره مند از فرهیختگی بایسته و مطلع از علایق و روحیات کودک نه تنها از واژگان آسان و عبارت هایی روان استفاده میکند که نونهال مقصودش را دریابد؛ بلکه واژگانی متناسب با عباراتی مفهوم به کار میبرد تا کودک با فراگیری آن ها دایره لغات خویش را وسعت بخشد، به این ترتیب ابیات شعر با هدف آموزش مفاهیم به نظم در میآید و ذیل گونۀ تعلیمی قرار میگیرد.
76 ٥- بحث و بررسی ٥-١- ادبیات کودکان نزد ملل عرب ادبیات کودک به صورت شعر و داستان بخشی از فرهنگ عربی به شمار می آید، ولی سالیان طولانی از نظر کیفیت تولید و نقد و بررسی اش مورد غفلت قرار گرفت تا آنکه ادیبان و ناقدان توانمند دنیای عرب از جمله ؛ احمد زلط ، عبدالتواب یوسف ، عبدالله أبوهیف ، محمد قرانیا، عبدالعزیز المقالح در دهه های اخیر به بررسی این نوع ادبی پرداخته اند.
(التونجی، ١٩٩٣م ، ج ٢ :٥٥٩) این گونه شعر در دیوان الاطفال سلیمان العیسی بیشترین بسامد را دارد و او به تنوع ذیل از پدیده های طبیعی برای کودکان سخن می گوید: ٥-٣-١-١- فصل ها بهار نزد العیسی رنگ های متنوع ، شادی و طراوت داردو فصل زنده شدن مجدد طبیعت است .
» (همان : ٢١٩) نتیجه گیری شعر کودکان در ادبیات عربی مورد توجه شاعران بزرگی مانند سلیمان العیسی قرار گرفته است .