چکیده:
از جنگ جهانی دوم به بعد، روابط روسیه و امریکا بهعنوان دو دولت اصلی سیستمساز، همواره از مهمترین موضوعات بینالمللی بوده و بیش از هر رابطه دیگری بر نظام بینالملل و روابط سایر دولتها تأثیر گذاشته است. آثار روابط این دو کشور و مسائل مختلف مربوط به آن در حوزههای گوناگون، میتواند علاوهبر نظام بینالملل به شکلگیری و پایان بحرانها کمک کند؛ ازاینرو میتوان گفت بسیاری از مسائلی که در دستورکار نظام بینالملل قرار دارد، بهگونهای به اراده این دو قدرت بزرگ مربوط میشود. اینها ویژگیهای ساختاری نظام بینالمللی، از زمان جنگ جهانی دوم تا پایان جنگ سرد و حتی تا کنون بودهاند. انعقاد قراردادهای استارت، یکی از نقاط عطف تعاملات دو کشور در یک دهه اخیر است که تلاش این مقاله پرداختن به ابعاد تأثیر آن بر روابط دو قدرت و نظام بینالملل از زاویهای متفاوت است. بخشی از مطالعه ابعاد یادشده نیز در گرو بررسی واقعیتهای مربوط به توان بازدارندگی ناشی از تسلیحات هستهای ایالات متحده و روسیه است که بهوضوح و به شیوههای گوناگونی مورد استفاده ابزاری و یا اهرم فشار در راستای تعاملات سازنده یا تنشآفرین قرار میگیرد. معاهدات استارت، بهویژه استارت 2 که از سری قراردادهای کاهش تسلیحات اتمی میان روسیه و امریکا است، نقش بسزایی در برقراری دوباره موازنه قدرت و بهطور مشخص در تثبیت توان بازدارندگی دو کشور ایفا کرد؛ بنابراین، رویکرد مطالعه در چارچوب واقعگرایانه والتزی که از بعدی ساختاری و کلان به مسئله موازنه میان قدرتهای بزرگ میپردازد و نظریههای متعددی را درباره آثار تسلیحات هستهای در روابط قدرتها و ساختار بینالملل ارائه کرده است، راهگشا خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
معاهدات اسـتارت ، بـه ویـژه اسـتارت ٢ کـه از سـری قراردادهای کاهش تسلیحات اتمی میان روسیه و امریکا است ، نقـش بسـزایی در برقـراری دوبـاره موازنه قدرت و به طور مشخص در تثبیت توان بازدارندگی دو کشور ایفـا کـرد؛ بنـابراین ، رویکـرد مطالعه در چارچوب واقع گرایانه والتزی که از بعـدی سـاختاری و کـلان بـه مسـئله موازنـه میـان قدرت های بزرگ میپردازد و نظریه هـای متعـددی را دربـاره آثـار تسـلیحات هسـته ای در روابـط قدرت ها و ساختار بین الملل ارائه کرده است ، راهگشا خواهد بود.
مجموعه مذاکراتی که در حـوزة قـرارداد کـاهش تسـلیحات هسـته ای از سـال ٢٠٠٩ میان دو کشور آغاز شد، در سال ٢٠١٠ منجر به امضای قرارداد اسـتارت ٢ شـد، امـا این همکاری دیری نپایید و این مرحله درحقیقت فصـل تـازه ای در روابـط دو کشـور ایجـاد کرد؛ به نحویکه از سال ٢٠١١ و با ورود قدرت های منطقه ای و جهانی بـه مسـئله سـوریه و اوکراین ، این کشورها را به چالشی سخت در عرصه بین المللی و آزمونی طاقت فرسا در روابط آن دو، وارد کرده است .
ایـن پـژوهش ، تمرکز خود را بر مسئله امنیت ، تعریف آن در میان قدرت های بزرگ و پرداختن بـه موضـوع «معمای امنیت »١ قرار داده و مجموعه قراردادهای کنترل تسلیحات را نیز در همـین راسـتا بررسی کرده است ، اما مقاله حاضر این امتیاز را دارد کـه بـا قـرار دادن نقطـه ثقـل بـر روی معاهده استارت ٢، آن را در سه مقطـع پـیش از انعقـاد، در جریـان مـذاکرات (مفـاد آن )، و چالش های مهم بین المللی پس از قرارداد، بررسی، و در ارتباط با آن ، توضیح میدهد.