چکیده:
پژوهش حاضر، به بررسی وضعیت تفکر انتقادی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران و ارائه پیشنهادهایی به برنامه ریزان آموزشی دانشگاه درجهت پرورش بهتر تفکر انتقادی آنها می باشد. برای بررسی سطح مهارت های تفکر انتقادی از روش توصیفی - زمینه یابی و برای تجزیه و تحلیل دادههای حاصله نیز، از آزمون های آماری T و ANOVA استفاده شده است. جامعه آماری شامل اعضای هیأت علمی زن و مرد دانشگاه علوم پزشکی مازندران است که در پنج دانشکده مشغول به تدریس می باشند و جمعیت آنها 200 نفر است.حجم نمونه پژوهش 132 نفرمی باشدکه بااستفاده از جدول آماری کرجسی– مورگان به صورت تصادفی و طبقه ای،ازبین اعضای هیأت علمی زن و مرددانشگاه انتخاب شدند.برای جمع آوری اطلاعات، از آزمون استاندارد مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین نمرات کل تفکر انتقادی اعضای هیأت علمی دانشگاه 77/13 بوده و همچنین دانشکده پزشکی با میانگین 176/14 نسبت به سایر دانشکده ها ، از تفکر انتقادی بالاتری برخوردار است؛ اما از لحاظ آماری بین نمرات اعضای هیأت علمی زن و مرد دانشگاه و نیز بین دانشکده ها تفاوت معناداری وجود ندارد. در مقایسه با مطالعات انجام شده در برخی از کشورها از جمله آمریکا و استرالیا، تفکر انتقادی اعضای هیأت علمی این دانشگاه میانگین کمتری را نشان می دهد.
خلاصه ماشینی:
یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین نمـرات کـل تفکـر انتقـادی اعضای هیأت علمی دانشگاه ١٣/٧٧ بوده و همچنین دانشکده پزشکی با میـانگین ١٤/١٧٦ نـسبت بـه سـایر دانشکده ها ، از تفکر انتقادی بالاتری برخوردار است ؛ اما از لحاظ آماری بین نمرات اعضای هیـأت علمـی زن و مرد دانشگاه و نیز بین دانشکده ها تفاوت معناداری وجود ندارد.
باتوجه به این که اساتید دانشگاه در هدایت و رهبری آموزشی و ایجاد مهارت های لازم در دانشجویان نقش محوری دارند، بنابراین مساله اساسی پژوهش ما این است که وضعیت تفکر 1-Robert Ennis 4-Myers 2-Richard Paul 5-Pirls 3-Lipman انتقادی و مهارت های مربوط به آن در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران چگونه است ؟ مفهوم و ماهیت تفکر جان دیویی در کتاب «چگونه فکر می کنیم ؟» در باره مفهوم تفکر می گوید: عملی است که در آن واقعیت موجود، موجب تایید یا تولید واقعیت های دیگر می شود، یا روشی است که در آن باورهای آینده براساس باورهای گذشته پایه گذاری می گردد (شعبانی،١٣٨٢،ص ٤٤، به نقل از بیر، ١٩٨٧).
فیلیپس و دیگران در سال ٢٠٠٤ بین متخصصین و مربیان داروسازی انجام داده اند، میانگین نمره کل تفکر انتقادی ١٧/٤ و در مهارت های تجزیه و تحلیل ٤/٩، ارزشیابی٦/٧، استنباط ٥/٨، استدلال قیاسی ٧/٨، و استدلال استقرایی ٧/٦ بوده است ، که به نظر می رسد میانگین به دست آمده در پژوهش حاضراز میانگین مطالعات فوق کمتر می باشد.