چکیده:
امروزه گردشگری فرهنگی- مذهبی به مفهوم تخصصی خود، فراتر از وابستگی به زمان و اوقات فراغت ، به عنوان عامل مهم جغرافیای انسانی، منجر به شکل گیری مسافرت ، ایجاد تمرکز و چشم انداز فرهنگی گردیده و توانسته خود را در متن گردشگری جهان جای دهد. در این میان بهره مندی از فرهنگ های بومی و آیین های مذهبی محلی، به عنوان مصادیقی از گردشگری مذهبی- فرهنگی، عامل مهمی برای غلبه بر خستگی و بازگشت دوباره به درون ، میباشد، به طوریکه تاثیرات و اهمیت آن به تدریج شاخه جدیدی را به نام گردشگری مذهبی- فرهنگی پدید آورده است . مقاله حاضر با بیان این پیش فرض که آیین های مذهبی-فرهنگی بومی بر جاذبه های گردشگری در مقصد میافزایند، سعی نموده تا نقش این آداب و رسوم (آیین عید مرده ها) را در توسعه گردشگری سوادکوه مورد بررسی و پژوهش قرار دهد. روش پژوهشی در این مقاله ، توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از ابزار پرسشنامه ، مصاحبه و مشاهده میباشد. یافته های بدست آمده از نتایج تحقیق حاضر که با بهره گیری از آزمون هایی چون کایاسکوئر، اسپیرمن ، ضرایب همبستگی فی وکرامر میباشد، نشان میدهد که در کنار ضعف امکانات و تاسیسات مختلف ، آیین مورد مطالعه نقش به سزایی در معرفی فرهنگ دینی منطقه دارد و بستر مناسبی برای توسعه همه جانبه گردشگری در منطقه مورد مطالعه میباشد.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به این موضوع ، میتوان با شناخت نیازمندیهای متفاوت دو جنسیت مرد و زن ، همچنین با برنامه ریزی دقیق و تأمین امکانات آن ها، زمینه های حضور پر رنگ تر گردشگران (از جنسیت های مختلف ) را فراهم نمود و زمینۀ برگزاری هرچه با شکوه تر این مراسم را جهت معرفی فرهنگ و توسعه هر چه بیشتر گردشگری در منطقه را به وجود آورد.
در یک جمع بندی از نتیجه مطالعۀ حاضر، میتوان نتیجه گرفت که استقبال از این مراسم ، سال به سال از وضعیت مناسب تری برخوردار میشود که این مسئله لزوم برنامه ریزی و مدیریت مناسب از تمام ابعاد بویژه از بعد تأمین امکانات و تأسیسات مورد نیاز گردشگران و افراد بومی شرکت کننده در مراسم را میطلبد که در این زمینه با توجه به نظر حاضرین در این مراسم (بیش از٣٠٠٠ نفر در سال ١٣٩١)وضعیت و کیفیت ارائۀ خدمات مختلف مانند تأمین سرویس بهداشتی به ویژه توالت عمومی، راه های دسترسی به مکان محل مراسم ، دسترسی آسان به مراکز خرید و وجود وسائط نقلیه عمومی، دارای وضعیت مناسبی نبوده که این امر مسلما تهدیدی برای بهبود وضعیت کیفی و البته کمی جذب گردشگر در سال های آتی میباشد.
در نهایت با توجه به مطالعات میدانی صورت گرفته از این مراسم و شرایط موجود(تحلیل پرسشنامه ، مصاحبه و مشاهده )، میتوان عنوان نمود که سازمان های مورد اشاره میتوانند با شناسایی پتانسیل های موجود در منطقه و با مطالعه کامل ابعاد این آئین باستانی که در این مقاله بدان اشاره شده است ، جهت رفع کمبودهای موجود در برگزاری این آیین (عدم وجود سرویس بهداشتی مناسب ، وضعیت رفاهی و اقامتی نامناسب ، ضعف نظارت سازمان ها و ارگان های خصوصی و دولتی و..."