چکیده:
در این مقاله،رویکردهای تربیتی امام سجاد(ع)و کارکرد آن در الگودهی به مربیان و والدین بررسی می شود.تعلیم و تربیت،همواره از دغدغه های مهم انسان بوده و ذهن او را به خود مشغول کرده است و بیر تردید ارائۀ الگوهای موفق در این عرضه،از نیازهای اساسی والدین و مربیان قلمداد می شود.در بین مباحث مربوط به تربیت،پرداختن به رویکردهای تربیتی جایگاهی ویژه دارد؛زیرا مراحل فرآیند تربیت را فراروی ما قرار می دهد.ارائۀ درکی از رویکرد مبنایی امام سجاد(ع)در صحیفۀ سجادیه،که در آن عوامل زیادی نقش و ارتباط متقابل دارند،به همراه نحوۀ عملکرد آن عوامل،موضوعی است که این پژوهش بدان می پردازد؛چرا که این تدبیر راهبردی در تربیت اخلاقی،نمونه ای موفق و راهگشای ما در مسائل پیچیدۀ تربیت است.افزون بر این،با اشاره به برخی از رویکردهای مهم مکاتب تربیتی مهشور در مقابل رویکرد تربیتی امام چهارم،برجستگی های مکتب آن حضرت نیز نمایان می شود که می توان این مشخصه ها را از جهت نوع نگاه به انسان در زمرۀ این موارد نام برد.
خلاصه ماشینی:
افـزون بـر ایـن ، بـا اشـاره بـه بنابراین ، مطالعۀ پیش رو در پی یافتن پاسخ بـه ایـن پرسـش هاسـت : آیـا امـام سـجاد (ع ) در برخی از رویکردهـای مهـم مکاتـب تربیتـی مشـهور در مقابـل جایگاه یک مربی ، در صحیفۀ سجادیه رویکرد تربیتی داشته اند؟ و در صـورت مثبـت بـودن رویکرد تربیتی امام چهارم ، برجستگیهای مکتب آن حضرت پاسخ ، نظام تربیتی ایشان مبتنی بر چه رویکردی است ؟ نیز نمایان میشود که میتوان این مشخصه ها را از جهـت نـوع در ایـن صـورت ، جایگـاه عظـیم ایـن آمـوزه هـای نـورانی نمایـان و الگـویی راهنمـا بـرای نگاه به انسان در زمرة این موارد نام برد.
آن حضرت در جای جای صحیفه این حقیقت را به تصویر می کشد و نشان می دهد که یـک انسان وارسته علاوه بر داشتن دغدغۀ درسـت زیسـتن در دنیـا، از حیـاتی جـاودان در عـالمی دیگر هرگز غافل نمی شود؛ زیرا در گرو کردار اوست ؛ برای نمونه ، امام چهارم بـه خداونـد عرض می کند: «[بارالها] در روزی که پرده ها کنار می رود [قیامت ]، مرا هـلاک مگـردان » و در عین حال که حضرت این خواسته را بـر زبـان مـی آورد، بلافاصـله رفـع نیازهـای دنیـوی خویش را نیز این گونه از خداوند می طلبد: «و بی نیازی [از خلـق ] و پاکـدامنی [از نارواهـا] و آسایش [در زندگی ] و بی گزندی و تندرستی و فراخی [در روزی ] و آرامش و آسـودگی و نداشتن گرفتاری و بدی را برایم فراهم کن » (صحیفۀ سجادیه ، ١٣٨١: دعای ٤٧، بند١٣٠).
با دقت در صـحیفۀ سـجادیه مـی تـوان ایـن رویکردهـا را در با توجه به آموزه های صحیفۀ سجادیه ، رویکرد اصلی و مبنایی امام سـجاد (ع ) بـرای تربیـت جای جای آن مشاهده کرد و به تربیتی دست یافت که در اثر این معرفت و تقـرب بـه خـدا اخلاقی ، ناظر به شناخت گرایی و معرفت افزایی است .