چکیده:
چگونه ناهمخوانيها در سياست خارجي يك كشور ماية كاهش قدرت يا افزايش نيافتن قدرت آن م يشود؟
در اين نوشتار با توجه به رابطه ميان ناهمخوانيها در سياست خارجي عربستان و جايگاه منطقه اي آن كشور،
كوشيده ايم نشان دهيم كه چرا اين بازيگر نتوانسته است بيش از اندازة مشخصي از نردبان قدرت بالا رود. در
به عوامل متعدد برآمده از سه « ويور » و « بوزان » اين راستا، با الگوبرداري از نظريه مجموعه امنيت منطقه اي سطح تحليل داخلي، منطقه اي و بين المللي دخيل در اين زمينه پرداخته ايم. سرانجام با توجه به وضع عربستان در سالهاي اخير، سه سناريوي احتمالي مطرح شده است كه دو مورد نخست هر يك به دلايلي رد م يشود؛ سناريوي سوم كه اجرا شده است نيز نه تنها ناهمخوانيها در سياست خارجي آن كشور را از ميان نبرده، بلكه مايه افزايش آنها شده است. بنابراين، چنين نتيجه گرفته شده است كه در كوتاه مدت دگرگوني محسوسي در جايگاه منطقه اي عربستان پديد نخواهد آمد.
خلاصه ماشینی:
"بدینسان، سردرگمی و ناهمخوانیها در سیاست خارجی عربستان آشکارا بهچشم میآید که در زیر به چند مورد از آنها اشاره میشود: پشتیبانی از خیزشهای مردمی و پشتیبانی از دولتهای محافظهکار که هر یک پیامدهای خاص خود را دارد؛ پشتیبانی از نیروهای سلفی در مصر که گرایشهای دموکراتیک دارند و پشتیبانی از اخوانالمسلمین که در مشروعیت اسلامی رژیم عربستان تردید میکنند یا پشتیبانی از نظامیان مصر که مخالفت هر دو گروه پیشین با عربستان را برمیانگیزد؛ پشتیبانی از نیروهای سلفی یا اخوانالمسلمین در سوریه که هر یک پیامدهای ناگواری برای عربستان دارد یا کنار آمدن با سکولارها که این کار مشروعیت اسلامی رژیم عربستان را زیر سوال میبرد؛ دامن زدن به فرقهگرایی و کاربرد زور بعنوان راه مهار کردن خیزشها در بحرین و یمن که سرانجام همین فرقهگرایی حربهای خواهد بود در برابر خود عربستان؛ همچنین، دامن زدن به کشمکشهای فرقهای در سوریه و عراق با هدف تضعیف شیعیان، که مایه افزایش قدرت گروههایی چون النصره و داعش میشود که با عربستان سر سازش ندارند؛ پیگیری دیدگاههای عربستان در منطقه که باعث مخالفت نیروهای مردمی و سلفی چه در سطح منطقه و چه در داخل میشود یا مخالفت با سیاستهای امریکا که به کمرنگ شدن چتر حمایتی امریکا میانجامد و....
بهرة سخن: چشمانداز جایگاه منطقهای عربستان هرچند پیشبینی رفتارهای سیاسی و روند دگرگونیها بویژه در جایی مانند خاورمیانه بسیار دشوار است، ولی برسرهم میتوان گفت که رهبران عربستان سه گزینه یا سناریو پیش رو دارند: 1) دست زدن به اصلاحات گسترده سیاسی و اقتصادی در داخل؛ که این کار در فراسوی مرزها و بویژه در کشورهای همسایه، مستلزم پشتیبانی از نیروهای اصلاحطلب خواهد بود و پیامدهایش نیز آشکار است: برای نمونه در سطح منطقه، پذیرش حکومت اکثریت شیعی در عراق، قدرتگیری اخوانالمسلمین در مصر و سقوط حکومت اقلیت سنی در بحرین."