چکیده:
در این مقاله چهار نمونه از اشعار استاد کزازی از انحاء مختلف بررسی شد. در هر نمونه شعری بررسی شده جایگاه عشق بسیار والا و مقدس تعبیه شده است. شاعر در انتخاب نوع معشوق تحت تاثیر مستقیم سعدی است و از معشوقی زمینی نشانه می دهد.از لحاظ ادبی می توان گفت آرایه ها و صنعت های بدیع ادبی حضوری میانه در هر سه نمونه شعری دارند.شاعر از این لحاظ تحت تاثیر سبک عراقی است. البته دورنمایی از سبک خراسانی نیز در آن ها دیده می شود.به لحاظ زبانی نیز می توان گفت دکتر کزازی (زروان) برخی لغات و اصطلاحات کهن و قدیمی ایران را در شعر ها آورده و نوع کاربرد فعل ها و ترکیبات نیز با سبک خراسانی هماهنگی دارد.
خلاصه ماشینی:
بررسی وتحلیل سبک شناسی چامه های چشم و شهر شور وغزلیات درد دوری و بهار چامه چشم چون نهم بر چشم جان آرای چشم شیبم و از سر شوم تا پای چشم تا ببیند بند بندم چشم تو تن شود یکسر مرا چون نای چشم چشم از چشم تو برنتوان گرفت مانده در افسون چشم سای چشم روزن راز است و جادوی جهان آن شرر انگیز و شورافزای چشم نیمخواب است و گران جنب و بناز وز تن آسانی است و جان آسای چشم جان ما را از جهان آرایه بس چشم جان آرای و جان آرای چشم چشم از آن دارم که بینم چشم تو رای و رویم چشم و روی و رای چشم چشم من جز چشم تو چشمی نداشت ای خوشا زین چشم خواهشزای چشم چشم سبزت را نهان یکسر بدید وه از این گستاخ ناپروای چشم آسمانی در زمین دید ای شگفت هر که دید آن آسمان آسای چشم آسمان در چشم تو گم می شود آسمانی چشم من !
یکی از ویژگی های بارز حماسه اغراق و مبالغه است که در این چامه نیز به وضوح اغراق را می توان یافت: آسمانی در زمین دید ای شگفت هر که دید آن آسمان آسای چشم چون نهم بر چشم جان آرای چشم شیبم و از سر شوم تا پای چشم به عبارتی شاعر تحت تأثیر آثار حماسی ، اغراق پرور شده و آن را در اشعار خود با هنرمندی خاصی به کار می برد.