چکیده:
اسلام دارای دیدگاهی جامع درباره نحوه سامان دادن فردی و جمعی نظام های اقتصادی بر اساس ارزش های اخلاقی است ، تا آنجا که می توانیم بازاریابی اسلامی را یک بازاریابی اخلاقی بدانیم. هدف از این مقاله تشریح ابعاد رفتار اخلاقی بازاریابی وشناخت رابطه میان رفتار اخلاقی و اسلام است. در این پژوهش مدارک اسنادی که در مرحله مرور ادبیات و مطالعات اکتشافی، به عنوان داده های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، قرآن کریم و احادیث حضرت رسول اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) می باشد. پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. بنابراین نتیجه ای که در پایان فرایند مطالعاتی و تحقیقاتی به دست خواهد آمد، ارائه ارزش های اخلاقی بازاریابی بر اساس مبانی اسلامی خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
امام خمینی(ره) در این خصوص میفرمایند: اسلام دارای سیستم و نظام خاص اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که برای تمام ابعاد و شئون زندگی فردی و اجتماعی قوانین خاصی دارد و جز آن را برای سعادت جامعه نمیپذیرد(صحیفه نور، ج٦: ٦٦).
مسلمانها در هر موقعیت مکانی و زمانی تعهدات دینی خود را تکرار میکنند و در رفتارهای روزانه اغلب گفته ها و اصول اخلاقی را به زبان میآورند؛ در حالی که بر زبان آوردن این امر به صورت خودکار، منجر به عمل کردن به آن نمیشود، اما نشانگر احتمال بالای عدم انجام کارهایی است که در اخلاق دینی تحریم شده است (علی ١٦:٢٠١٢،١).
بر همین اساس و با توجه به رسالت انقلاب اسلامی ایران که استقرار حاکمیت اسلام در تمام عرصه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و از سوی دیگر ضرورت تدوین الگوهای متناسب با اقتضائات بومی(الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت ) و تعداد به نسبت کم مطالعات انجام شده در خصوص اخلاقیات بازاریابی اسلامی، تبیین ارزشهای اخلاق اسلامی بازاریابی به عنوان هدف این پژوهش مد نظر قرار گرفت .
٤- اصل نفی اصالت سود اسلام برای تأمین نیازهای فردی، خانوادگی و اجتماعی، فعالیت های اقتصادی و بازرگانی را نیکو و در مواردی لازم شمرده است ، اما همه این ها به منظور تعالی فرد و جامعه و حرکت تکاملی به سوی معنویات میباشد، نه برای کسب ثروت و مالاندوزی.
مهم ترین اهداف و انگیزه هایی که فرد مسلمان از فعالیت های اقتصادی میتواند داشته باشد در روایات ذیل بیان شده است : رسول گرامی اسلام(ص) میفرمایند: «هرکس برای همسر یا فرزندش تلاش کند تا آنان را از دیگران بینیاز سازد در راه خدا گام مینهد.