چکیده:
پژوهش حاضر به سنجش و تعيين سطوح پايداری توسعه روستايی شهرستان کرج در سال 1390 ميپردازد تا از اين رهگذر، به شناختی از وضعيت موجود در اين شهرستان دست يابد. بدين منظور، با استفاده از شيوههای تحليل عاملی و تحليل خوشهای برای ارزيابی و سطحبندی پايداری سکونتگاههای روستايی اين شهرستان، سی شاخص اجتماعی، اقتصادی، زيستمحيطی، و زيرساختی بهکار گرفته ميشود. با بهرهگيری از تحليل عاملی، شاخصهای پژوهش به چهار عامل نهايی کاهش مييابد، که 32/65 درصد واريانس کل را تبيين ميکنند. همچنين، نتايج تحقيق نشاندهنده وضعيت نامطلوب پايداری در سکونتگاههای منطقه مورد مطالعه است که از آن ميان، بهترتيب، سطوح پايداری روستاهای فرخآباد و قزلحصار بالاتر و سطوح ناپايداری روستاهای مرادآباد و احمدآباد نيز بيش از ديگر سکونتگاههای شهرستان کرج است. در پايان، برای ارتقا و بهبود وضعيت پايداری توسعه روستايی در منطقه مورد مطالعه، سياستهايی راهبردی در ابعاد مختلف پايداری پيشنهاد ميشود.
This research tries to determine sustainability levels of rural development in Karaj county of Iran to achieve a better understanding of the current situation in the county in 2011. For this purpose، 30 social، economic، environmental and infrastructural indicators are applied، using factor analysis and cluster analysis techniques for grading and evaluating the sustainability of 82 villages; thus، the concerned variables are reduced to four factors. According to the results of principal component analysis with rotation، some 65.32 percent of total variance is explained by these factors. In addition، the study results indicate an undesirable condition in the studied region، in which Farokhabad and Ghezel-Hesar villages are found to be the most sustainable while Moradabad and Ahmadabad are the most unsustainable villages، compared to the other settlements. Finally، a number of strategic policies are suggested in different dimensions to enhance and improve sustainability levels of rural development in the studied region.
خلاصه ماشینی:
"در زمینة توسعه یافتگی و شیوه های سطح بنـدی سـکونتگاه هـای روسـتایی از لحـاظ درجة توسعه یافتگی در سطح ملی و منطقه ای ، مطالعات بسیاری صـورت گرفتـه کـه در پی ، به پاره ای از آنها اشاره شده است : رکن الدین افتخاری و آقایاری هیـر (۱۳۸۶)، در پژوهشـی بـا عنـوان « سـطح بنـدی پایداری توسعة روستایی ، مطالعة موردی بخش هیر»، با استفاده از ۸۵ شاخص در زمینه - های اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی ، به تحلیل پایداری بخش هیر پرداختـه انـد نتیجـة این تحقیق حاکی از آن بوده که وضعیت بخش هیر نامطلوب است و اکثر سـکونتگاه هـا در طبقة متوسط قرار گرفته و در نهایت ، مشخص شده اسـت کـه عوامـل وضـعیت طبیعـی و جمعیت روستاها بیشترین همبستگی را با پایداری توسعة روستایی دارد.
شاخص های به کار رفته در پژوهش حاضر برگرفتـه از مهـم تـرین و تاثیرگـذارترین متغیرهای تحقیقات پیشین پژوهشگران داخلی و خارجی بـوده ، کـه بـه صـورت چهـار شاخص ، یازده نماگر و سی متغیر در جدول ۱ آمده است جدول ۱- ابعاد، نماگرها و شاخصهای توسعة پایدار روستایی (به تصویر صفحه مراجعه شود) نسبت جنسی : یاری و همکاران ، ۱۳۹۰؛ کلانتری و همکاران ، ۱۳۸۹؛ ضیانوشین ، ۱۳۸۶؛ رکن الدین افتخاری و آقایاری هیر، ۱۳۸۶ Barrera-Roldán and Sald1'var-Valdés, 2002; Yılmaz et al."