چکیده:
دستیابی به یک مدل برای تحلیل و تطبیق فرهنگ سیاسی ایران نیازمند مطالعه و بررسی سیستم، فرآیند و سیاستگذاری در فرایند سیاسی و اجتماعی است. کشور ایران با داشتن دوره های پر فراز و نشیب، تجربه های فراوانی را نصیب مردم ایران کرده است. فرهنگ سیاسی در دوره پهلوی دوم علیرغم وجود ساختارهای مشارکت سیاسی به دلیل ضعف فرهنگ سیاسی رشد چندانی نداشت. با پیروزی انقلاب اسلامی بسترها و ساختارهای مناسبی برای دستیابی به فرهنگ سیاسی مشارکتی فراهم گردید. مقاله حاضر با روش مطالعه تاریخی تطبیقی بر اساس نظریه فرهنگ سیاسی آلموند- با تنقیح- به مقایسه پرداخته و به این نتیجه رسیده، که پس از انقلاب اسلامی سهم فرهنگ سیاسی مشارکتی نسبت به انواع دیگر بیشتر و روند تحول در فرهنگ سیاسی ایرانیان قابل مشاهده است.
خلاصه ماشینی:
"اما در ایـن پـژوهش سـعی شـده بـر اسـاس رویکـردی مقایسه ای با توجه به شاخص های تعیین شـده کـه در سـطوح تمـایلات سیسـتمی، تمـایلات فرآینـدی و تمـایلات سیاسـتگذاری نظریـه آلمونـدو همکـارانش ، قابـل جـایگیری هسـتند فرهنگ سیاسی حاکم دوران قبل و بعد از انقلاب اسـلامی بررسـی شـودو رونـد تحـول بـا تحلیل توصیفی جامعه شناختی تبیین شود.
براساس این الگوبرای بررسـی و تطبیق فرهنگ سیاسی در دو دوره تاریخی در ایران مناسب است کـه در سـطح تمـایلات سیستمی (نظام ) به بحث مشروعیت ،در سطح تمایلات فرآیندی به بحث مشارکت سیاسـی ، در سطح تمایلات سیاستگذاری به بحث کارآمدی ،پرداخته شود.
این اصل قانون اساسی اولا نوع نظام پهلوی دوم را سلطنت مشـروطه دانسـته و نیـز ثانیـا پادشاهی را در فرزندان ذکور پادشاه قرار داده است و بر اساس این اصل مـردم هـیچ حقـی در تعیین پادشاه نخواهند داشت ؛و نیز در همان قانون اساسی، حـق ویـژه ای بـه پادشـاه داده شده بود که میتوانست هردو مجلسی کـه بـا آراء مـردم انتخـاب شـده بودنـدو نمـادی از حضور مردم در حاکمیت و تعیین سرنوشت خویش بود را در آن واحـد منحـل کنـد.
) رشد قابـل تـوجهی نسـبت به قبل از انقلاب اسلامی به سوی فرهنگ مشارکتی صورت گرفته ، اما در حوزه کارآمـدی سیاسی هنوز تا زمانی که اتکای دولت به نفت و درآمدهای نفتـی ادامـه داشـته باشـد نقـص وجود داردو اتکای دولت به در آمدهای نفتی دولتـی و عـدم اتکـا بـه درآمـدهای مردمـی باعث شـده اسـت کـه دولـت نـوعی اسـتقلال از مـردم مشـاهده مـی شـود کـه خـود زمینـه ناکارآمدی سیاسی را فراهم می نماید."