چکیده:
بشر همیشه فکر میکرد که فقط ٥ نوع حـس دارد. بعـدها دریافـت کـه حـس ششمی نیز وجود دارد. اغلب ارتباطات ما انسان ها، بـا ایـن حس هـا سـروکار دارنـد . ارتبـاط غیرکلامی مرتبط با حس های بشری ، با حرکت ، رنگ و شکل توام اسـت . مردمـان اعصـار قدیم در زمان های بسیار دور برای برقراری ارتباطات از تصاویر و طرح ها اسـتفاده میکردنـد. طرح ها و شکل های به جا مانده از انسان های قدیمی در دل غارهـا کـه برخـی از آنهـا حتـی بیش از ٢٠ هزار سال قدمت دارند و در منطقه کانتابریـان ٢ کشـف شـده اند، بـه قـدر کـافی جذابیت دارند . بشر به غیر از ابزار تصویری که با حس بینایی وی ارتباط داشت ، ابزارهای دیگری همچون ارتباطات چهره ای و حرکتی را نیز داشته است . نمادهای چهره ای مانند اخم کردن ، خندیدن ، عصبانی شـدن ، گریـه کـردن و..... حالت هـای مختلفـی هسـتند کـه بـه صـورت مـوثر در موقعیت های مختلف و در ارتباطات رو در رو انتقال دهنده حـالات و پیـام آنهـا بـوده اسـت . حالت های حرکتی نیز در ارتباطات کاربرد دارند که میتواننـد مـبهم یـا روشـن باشـند . در اغلب موارد موقعیت های غیرقابل تفسیری نیز وجـود دارنـد کـه در شـرایط متفـاوت معـانی مختلفی را انتقال میدهند و برداشت دقیق و صـحیح از آنهـا بـه عوامـل مختلفـی از قبیـل عوامل فرهنگی، جغرافیایی، اجتماعی و غیره مربوط میشود. در این مقاله سعی بـر آن اسـت تا با شناخت انواع مولفه های ارتباطات غیر کلامی و نحوه کاربرد آن ها ، به تاثیر این نـوع از ارتباطات به طور ضمنی پرداخته شود و راههای درک اصولی مفاهیم آن ، مورد بررسـی قـرار گیرد .
خلاصه ماشینی:
"تعریفی که در کتاب « مفاهیم کلیدی ارتباطات » ارائه شده ، ارتباطات غیر کلامی، به ارتباطات میان فردی با ابزارهائی غیر از گفتار اطلاق می شود و از چند منبع اصلی نشات می گیرد ، اشاره شده و منابع آن را : ١ – تماس چشمی (میزان نگاه کردن به بدن و صورت شخص دیگر) ٢ – دهان ( بخصوص تبسم و یا اخم در ارتباط با تماس چشمی) ٣ – حالت بدن ( نشستن رو به جلو یا رو به عقب ) ٤ – حرکات سر و دست ، ژست ( مثلا استفاده از دست هنگام حرف زدن ) ٥ – جهت گیری ( بدن به طرف خطاب شوند) ٦ – فاصله بدنی ( ایا ما زیاد به یکدیگر نزدیک هستیم یا بیش از حد فاصله داریم ) ٧ – بو (از جمله بوی عطر) ٨ – پوست ( از جمله پیگمانتاسیون یا رسوب رنگدانه ها در پوست ، سرخی و بافت پوست ) ٩ – مو( از جمله بلندی ، بافت و سبک آرایش ) ١٠ – لباس ( مخصوصا با توجه به مد) ذکر کرده است .
ارتباطات غیر کلامی از طریق زبان بدن ، حالات چهره و نحوه بیان پیام ، بیشتر از آنچه که گوینده مطلب ادا می کند ، معنی می دهد (کارپنتر،٢٠٠٨،٣) در ارتباطات شفاهی ، پیام نمادین با استفاده از زیر و بم بودن صدا ، لحـن صـدا ، صریح بودن و حجم صدا ، نوع ایستائی و حرکات بدن ، حالات صـورت و مکـث هـای بین کلمات ، و حتی برخی از حس ها ، منتقل می شود ."