چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ناگویی هیجانی و تعهد سازمانی با فرسودگی شغلی دبیران آموزش و پرورش شهر کرمانشاه انجام شده است. جامعه آماری پژوهش همه دبیران زن آموزش و پرورش شهر کرمانشاه بوده که از میان آنها به روش نمونه گیری خوشه ای نمونه ای به حجم 300 نفر انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های ناگویی هیجانی تورنتو، تعهد سازمانی آلن و مایر و فرسودگی شغلی ماسلاچ استفاده شده است. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است و داده ها با روشهای آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره تحلیل شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که میان مولفه های ناگویی هیجانی و فرسودگی شغلی رابطه مثبت وجود دارد، یعنی با افزایش ناگویی هیجانی، فرسودگی شغلی افزایش می یابد و با کاهش ناگویی هیجانی، فرسودگی شغلی کاهش می یابد. میان تعهد سازمانی و خرده مقیاسهای آن با فرسودگی شغلی رابطه منفی وجود دارد، یعنی با افزایش تعهد سازمانی، فرسودگی شغلی کاهش می یابد و با کاهش تعهد سازمانی، فرسودگی شغلی افزایش می یابد و ناگویی هیجانی و تعهد سازمانی توان پیش بینی فرسودگی شغلی را دارند. براساس نتایج پژوهش ناگویی هیجانی و تعهد سازمانی از عوامل پیش بینی کننده فرسودگی شغلی هستند، بنابراین توصیه می شود در پیشگیری و کاهـش فرسودگی شغلی، این عوامـل به دقت مـورد توجه قرار گیرند. همچنـین می توان با تدابیر مناسب به سلامت محیط شغلی و کاهش فرسودگی شغلی دبیران کمک کرد.
خلاصه ماشینی:
ضرایب همبستگی متغیرهای ناگویی هیجانی، تعهد سازمانی و ویژگیهای شخصیتی با فرسودگی شغلی خستگی عاطفی مسخ شخصیت عملکرد فردی نمره کل فرسودگی شغلی Sig r Sig r Sig r sig r دشواری در ٠/٦٨ ٠/٠٠١ ٠/١٧ ٠/٠٠٢ ٠/٢٤- ٠/٠٠١ ٠/٥٣ ٠/٠٠١ شناسایی احساسات دشواری در ٠/٤٦ ٠/٠٠١ ٠/٢١ ٠/٠٠١ ٠/١٠- ٠/٠٦ ٠/٤٣ ٠/٠٠١ توصیف احساسات تفکر عینی ٠/١٠ ٠/٠٦ ٠/١٥ ٠/٠٠٦ ٠/١٤- ٠/٠١ ٠/٢١ ٠/٠٠١ نمره کل ناگویی ٠/٦٢ ٠/٠٠١ ٠/٢٥ ٠/٠٠١ ٠/١٢- ٠/٠٢ ٠/٥٧ ٠/٠٠١ هیجانی تعهد عاطفی ٠/٧٣- ٠/٠٠١ ٠/١٦- ٠/٠٠٥ ٠/٣٦ ٠/٠٠١ ٠/٥٢- ٠/٠٠١ تعهد مستمر ٠/١٤- ٠/٠١ ٠/٥١ ٠/٣٧ ٠/٠٤- ٠/٤٥ ٠/١٤- ٠/٠١ تعهد هنجاری ٠/٥٠- ٠/٠٠١ ٠/٠٨- ٠/١٣ ٠/٣٢ ٠/٠٠١ ٠/٣٠- ٠/٠٠١ نمره کل تعهد ٠/٦٨- ٠/٠٠١ ٠/١١- ٠/٠٥ ٠/٣٣ ٠/٠٠١ ٠/٤٧- ٠/٠٠١ سازمانی نتایج تحلیل داده ها نشان میدهد که میان دشواری در شناسایی احساسات ، دشواری در توصیف احساسات و نمره کل ناگویی هیجانی با خستگی عاطفی به ترتیب ضریب همبستگی ٠/٦٨، ٠/٤٦ و ٠/٦٢ وجود دارد که همگی در سطح ٠٠٠١>P معنادار است ولی میان تفکر عینی با خستگی عاطفی رابطه معنادار وجود ندارد.
نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که میان مؤلفه های ناگویی هیجانی و فرسودگی شغلی رابطه وجود دارد، یعنی هرچه ناگویی هیجانی در افراد بالاتر باشد بیشتر در معرض ابتلا به فرسودگی شغلی هستند، در تبیین این یافته ها میتوان گفت ناگویی هیجانی با عدم رضایت از زندگی و فقدان حمایت اجتماعی پیوند مییابد؛ فقدان حمایت و همکاری در محیط کار سبب تخریب شرایط کاری میشود و این عامل نقشی مهم در ایجاد فرسودگی شغلی دارد (کالیمو١ و همکاران ، ٢٠٠٣).