چکیده:
تاسیس و استقرار خلافت بنی عبّاس با تلاش عناصر ایرانی در قالـب دو نیـروی نظـامی و سیاسی واقع شد و کسانی چون ابومسلم خراسانی به عنوان مبلّغ و داعی و فرمانـده جنـگ عبّاسیان و ابوسلمه خلال از حامیان خلافت عبّاسی و بعدها به عنوان وزیـر سـفّاح ، اولـین خلیفه عبّاسی خدمات برجسته ای را در زمینه های نظامی، تبلیغی، سیاسـی و مـالی ... ارائـه نمودند. همچنین در دوره خلفای بعدی، وزرای کاردان و با کیاست ایرانی چـون ابوایـوب موریانی، خاندان برامکه و خاندان سهل در راه اقتدار و اعتلای خاندان بنی عبّاس اقـدامات بی نظیری انجام داده و همچنین در حمایت از مردم در مقابـل ظلـم و جـور بنـی عبّـاس ، گامهای موثری برداشتند و با حضور آن ها در دارالخلافه ، عناصر ایرانی به دسـتگاه اداری و سیاسی خلفا جذب شدند و بدین شکل ایرانیان نقشی موثر و تعیـین کننـده در خلافـت و حکومت عبّاسیان کسب نمودند ولی علیرغم این تلاش هـای برجسـته ، آن هـا هرگـز مـورد تقدیر و قدردانی شایسته خلفا قرار نگرفتند بلکه با بی رحمی وقساوت هرچه تمامتر مـورد بی مهری و قهر، زجر، قتل و زندان ... قرار گرفتند. لیکن بدون شـک ، نـام آن هـا در سـپهر تاریخ اسلام و عرب ثبت و خدماتشان جاودانه شد.
خلاصه ماشینی:
"همچنین در دوره خلفای بعدی، وزرای کاردان و با کیاست ایرانی چـون ابوایـوب موریانی، خاندان برامکه و خاندان سهل در راه اقتدار و اعتلای خاندان بنی عباس اقـدامات بی نظیری انجام داده و همچنین در حمایت از مردم در مقابـل ظلـم و جـور بنـی عبـاس ، گامهای مؤثری برداشتند و با حضور آن ها در دارالخلافه ، عناصر ایرانی به دسـتگاه اداری و سیاسی خلفا جذب شدند و بدین شکل ایرانیان نقشی مؤثر و تعیـین کننـده در خلافـت و حکومت عباسیان کسب نمودند ولی علیرغم این تلاش هـای برجسـته ، آن هـا هرگـز مـورد تقدیر و قدردانی شایسته خلفا قرار نگرفتند بلکه با بی رحمی وقساوت هرچه تمامتر مـورد بی مهری و قهر، زجر، قتل و زندان ...
ابن اثیر شش علت را در مـورد سـرکوب و کشـتار برامکـه ذکـر کـرده اسـت کـه عبارتنـد از: روابط جعفر با عباسه ، آزادی « یحیی بن عبدالله بن حسـن بـن حسـن علـی» از زنـدان توسـط جعفر، اسراف برامکه در اموال ، دعای یحیی برمکی در خانه خدا برای عفو گناهان خـود بـه قیمـت نابودی خود و خانواده و اموالش ، آغاز بدبینی هارون در اثر بدگویی «علی بن عیسی بن ماهـان » در مورد یحیی بن خالد مبنی بر شوراندن مردم خراسان توسط یحیی برمکـی و مکاتبـه بـا خراسـانیان ، ورود یحیی برمکی بر هارون بدون اذن قبلی که قبلا این امر برای یحیـی مجـاز بـود ولـی بـه ناگـاه هارون این رسم را برای او لغو کرد."