چکیده:
محبّت و محنت دو گوهر گرانقدری است که در اغلب اوقات در عشق بی بدیل انسان به محبوب و معشوق حقیقی اش نمایانگر است این دو واژه گران سنگ تنها با تفاوت در یک نقطه، معنایی بسیار متفاوت با یکدیگر دارند و با وجود این تفاوت به گونه ای با یکدیگر همنشین و به هم نزدیکند که هر کجا نام محبّت آورده شود واژه محنت بی درنگ در ذهن تداعی می شود. این دو واژه و معانی مترادف آن در برخی آیات قرآن ذکر شده و در روایات تفاسیر مختلفی در مورد آن مطرح شده است. عرفا نیز نگاهی خاص به این دو کلمه دارند و در واقع می توان گفت اساس عرفان بر این دو واژه بنا شده است یعنی محبّت و عشق نسبت به خداوند و رنج و محنتی که لازمه آن است. در این مقاله نگارندگان سعی نموده اند لزوم همنشینی محبّت و محنت و واژه های هم معنی آن را با تکیه بر آیات و روایات و بهره مندی از نظر عرفا نشان دهند.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین تنها کسی می تواند محبت و عشق به معبود را انتخـاب کنـد که بتواند از نعمت های دنیوی چشم بپوشد و با همۀ وجـود خـود را بـرای سـختی هـای راه آماده سازد همچنان که حافظ فرمود: ناز پرورد تنعم نبرد راه به دوست عاشقی شیوه رندان بلاکش باشد (حافظ ،١٣٧٧: ١٠٦) نیز می فرماید: ناصحم گفت که جــز غم چه هنر دارد عشق برو ای خــواجۀ عاقل هنری بــهتر از این (همان :٢٦٩) نتیجه گیری مطالبی که گفته شد ما را به این نتیجه مـی رسـاند کـه محبـت و محنـت از مهمتـرین موضوع هایی است که در قرآن بیان شده و اگر چه به طور صریح محبـت و محنـت در آیـات کنار هم مطرح نشده ولی از تفاسیر و کلام ائمه و عرفای بزرگ می توان دریافت که هر کجـا سخن از محبت و عشق است محنت ورنج خود را آشـکارتر از محبـت نمایـان مـی سـازد در واقع امتحان محبت آمیخته به انواع بلا و سختی است ."