چکیده:
در بسیاری از احادیث و روایات شیعی، سخنان عیسی مسیح علیه السلام نقل شده است. از این دسته، پاره ای روایات به طور مستقیم از متن انجیل و با لفظ «فی الانجیل» یا «من الانجیل» آمده است. این روایات می تواند دید روشن تر و اطلاعات مطمئن تری درباره محتوای انجیل و کلام عیسی علیه السلام به دست دهد و جمع آوری آن ها می تواند راهگشا و گره گشای پژوهش های تازه شود. در مقاله حاضر، منقولات اناجیل در منابع دست اول و متقدم شیعه(زمان شیخ طوسی و پیش از آن) استخراج شده و بدون بررسی سندی آن ها ـ که نیازمند پژوهش های دیگر است ـ با متن اناجیل چهارگانه موجود مقایسه شده است. این تطبیق نشان می دهد که بسیاری از روایات شیعی، با درون مایه اخلاقی، عینا در اناجیل کنونی دیده می شود؛ ولی از محتوای روایات اسلامی که بیان می کند اوصاف اهل بیت علیه السلام در انجیل آمده، در عهد جدید اثری نیست. تطبیق واژه «احمد» نیز با سیاق متون برجای مانده از اناجیل موردبحث است. باوجوداین، همسویی بسیاری از روایات مذکور نشان می دهد که سنت شیعی فی الجمله موید اناجیل موجود هستند.
خلاصه ماشینی:
از آیات قرآن چنـین برداشـت مـی شـود کـه حضـرت عیسی کتابی مدون نداشته ، بلکه انجیلی که به وی عطا شده اسـت ، فقـط در اختیـار خودش بوده ، و حواریون تنها از محتوای آن مطلع شـده و مضـامینی از آن را مکتـوب کردند و چنانچه در آیات بیان شده است فقط بـرای بیـان حکمـت ، تصـدیق تـورات ، اصلاح برخی موارد اختلافی در تورات و نیز بشارت به آمدن «احمد» آمده است (نـک : آل عمران : ٥٠؛ زخرف : ٦٣؛ صف : ٦) و نیازی به داشـتن کتـاب جدیـد نبـوده اسـت .
در این پژوهش ، پس از جمع آوری روایات مربوط ، صرفا روایاتی که بیانگر قسمتی از محتوای انجیل بوده است ، با محتوای اناجیل چهارگانۀ(متی، مرقس ، لوقـا و یوحنـا) مقبول مسیحیان معاصر، مطابقت داده شده اسـت .
و درنهایـت ، در روایـاتی بـه این موضوع اشاره شده که در انجیل آمده است که هیچ پیامبری از دنیـا نمـیرود مگـر پس از اینکه وصی و خلیفۀ خود را معرفی کرده باشد.
]٨(نک : جوهری بصری، بیتا، ص ١٧؛ قمی، ١٤٠٤ق ، ج ٢، ص ٢٧٢؛ ابن حیون ، ١٤٠٩ق ، ج ٣، ص ٤٤٤؛ ابن بابویه [ب ]، بیتا، ص ١٨) همچنین در روایتی آمده که حسنین در انجیل بـه نـام هـای «طـاب » و «طیـب » خوانده شده اند(ابن شهرآشوب ، ١٣٧٩ق ، ج ٣، ص ٣٩٧)؛ و نیز ذکری از نعت مادر امـام زمان آمده است (ابن مشـهدی، ١٤١٩ق ، ص ٦٦٠) کـه ایـن مـوارد نیـز در اناجیـل امروزی مشاهده نمی شود.