چکیده:
هدف ازنگارش این مقاله بررسی نقش تعیین کننده سلامت وبهداشت روان درمحیط کار می باشد. به عقیده
روانشناسان ؛ شادابی، نشاط، لذت بردن از زندگی و هدفمندی مستلزم داشتن شخصیت سالم است. محققان دانشکده پزشکی جان هایکینز در آمریکا در این باره خاطر نشان می کنند که از طریق آشنایی با معیارهای سلامت روان و تطابق آن با ویژگی های شخصی، تعامل با دیگران و محیط اطراف می توانیم تا حدودی عوامل آسیب زا به شخصیت سالم را شناسایی کرده و با اصلاح آنها برای بهره مندی از یک شخصیت سالم تلاش کنیم. به اعتقاد روانشناسان؛ سلامت روانی و جسمی، نیاز و خواسته ی همه انسان ها است و همه ی ما تلاش می کنیم که برای برقراری ارتباطات سالم، شخصیت های سالمی در زندگی انسانی پیدا کنیم. اما آیا تا کنون به این نکته فکر کرده اید که از این حیث چه فردی از شخصیت سالم بهره مند است؟ منظور از سلامت روان فقط بیمار نبودن نیست بلکه بهداشت روان به معنای داشتن احساس آرامش، امنیت و دور بودن از اضطراب است. هرگاه صحبت از سلامتی به میان می آید همه به یاد جسم خود افتاده و سلامت جسمانی را منظور هدف قلمداد می کنند در حالیکه درصد قابل توجهی از بیماری های انسان منشاء روحی دارد که این امر بر اهمیت توجه به بهداشت روان، می افزاید. سلامت روان از یک سو به معنای داشتن احساس آرامش، امنیت و به دور بودن از اضطراب و افسردگی و تعارضات مزمن روانی اشاره دارد و از سوی دیگر به معنای بهره مندی از سلامت ذهن و اندیشه و تفکر است. رابطه مستقیم بین سلامت جسمی با سلامت روحی باعث شده تا بهره مندی از بهداشت روان تاثیر مثبتی بر سلامت جسم گذاشته همچنین سلامت جسمانی بستر مناسبی برای رسیدن به احساس امنیت درون و سلامت ذهن و روان فراهم می سازد.
در نتیجه بهداشت روان باعث تامین رشد و سلامت روانی فردی و اجتماعی، پیشگیری از ابتلا به اختلال
روانی، درمان مناسب و بازتوانی آن می شود. با توجه به این که کارکنان موسسات، سازمانها ومراکز
آموزشی، بهداشتی و درمانی و. . . زمان زیادی از روز را در محیط کار میگذرانند، استرس های شغلی
نقش مهمی بر سلامت جسمی و روانی آنها دارد. همچنین بدلیل نقش مرکزی و اساسی کارکردن در
زندگی بسیاری از افراد، رضایتمندی از شغل، نقش مهمی در سلامتی کلی افراد دارد.
این مقاله که ابزارجمع آوری اطلاعات آن به روش کتابخانه ای است به روش توصیفی تحلیلی به بررسی
نقش سلامت و بهداشت روانی درانسان ومحیط کارمی پردازد و سعی شده است ابتدا مفاهیم مربوط به
سلامت روان و ویژگی های آن وتاریخچه ای ازسلامت روان درایران وجهان بیان گردد. در ادامه
مکانیسم های اثرگذاربرسلامت وبهداشت روانی و اصول بهداشت روانی درسازمانها تشریح گردیده و نقش
عوامل مختلف محیط کاربرسلامت کارکنان موردتجزیه وتحلیل قرارمی گیرد. در پایان رهنمودهایی به
منظور بهینه سازی محیط کار وتاثیر مثبت آن برسلامت روانی کارکنان ارائه می گردد.
خلاصه ماشینی:
"فصلنامه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی Journal of Research in Psychology and Education شماره بیست و یکم ، تابستان ١٣٩٦، صص ٩٨-٧٣ ٩٨-٧٣ P ,٢٠١٧ ,٢١ No ,٢ Vol شماره شاپا (٦١١٩-٢٤٧٦) (٦١١٩-٢٤٧٦) ISSN نقش تعیین کننده بهداشت روانی در محیط کار و تأثیر آن بر سلامت روان کارکنان 2 آسیه هاشمی فارسی ١.
(میلانی فر ١٣٧٠) سازمان بهداشت جهانی سلامت روان چنین تعریف می کند«سلامت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت جای میگیرد و سلامت روانی یعنی توانایی کامل برای ایفای نقشهای اجتماعی روانی و جسمی بهداشت تنها نبود بیماری با عقب ماندگی نیست (حمزه گنجی ١٣٧٦) انجمن کانادایی بهداشت روانی سلامت روان را در سه قسمت تعریف کرده است : ــ نگرش های مربوط به خود: که مواردی همچون : تسلط بر هیجانهای خود، آگاهی از ضعفهای خود و رضایت از خوشیها را شامل میشود.
در اردیبهشت سال ١٣٥٨ پس از ادغام سازمان توان بخشی فعالیت بهداشتی و درمان این سازمان به سازمان های بهداری منطقه ای تهران و فعالیت آموزشی آن به انستیتو روان پزشکی تهران واگذار شد که این انستیتو فعلا جزء دانشکده علوم پزشکی ایران فعالیت آموزشی پژوهشی و طرح برنامه ریزی و مشورتی درباره مسائل بهداشت روانی را بر عهده دارد (میلانی فر ١٣٧٠) سلامت روان از دیدگاههای مختلف از نظر آمار دانان کسانی که با آمار سر وکار دارند برای تعریف افراد بهنجار از میانگین یا منحنی توضیع عمومی استفاده میکنند و افراد جامعه را با خصویات افراد میانگین مقایسه میکنند.
(احمدوند، ١٣٨٢ ص ١٢) مکانیسم روانی و نقش آن در سلامت روان یکی از شاهکارهای روانشناسی که فروید بنیانگذار روانکاری در نظریه روانکاوی خود برای شناخت هر چه بیشتر رفتار انسان و در نتیجه شخصیت او بیان می کند مکانیسم های دفاعی روانی است ."