چکیده:
مقدمه: شرکتهای داروسازی به عنوان شرکتهایی راهبردی با ماهیت رقابتپذیری از سهمی قابل توجه در مزیت رقابتی کشور برخوردار هستند. بنابراین مسئله رقابتپذیری در چنین شرکتهایی در عصر حاضر به موضوعی مهم و چالشی تبدیل شده است. در محیطهای پیچیده رقابتی، تنها سازمانهایی میتوانند به رقابتپذیری خود ادامه دهند که عملکرد خود را در توانمندیهای نوآوری فناورانه تقویت نمایند. توانمندیهای نوآوری فناورانه نیز از دادهها و اطلاعات جدید و بروز در حوزه فناوری بهره میبرد که خود نیازمند هوشمندی فناوری میباشد. از اینرو در این پژوهش به دنبال ارزیابی اثرات هوشمندی فناوری بر کارایی توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری شرکتهای داروسازی میباشیم. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی است و برای جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانهای و میدانی استفاده شده است. دادههای این پژوهش از 55 شرکت فعال در صنعت داروسازی استخراج گردیده و به کمک روش تحلیل پوششی دادههای شبکهای به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته شده و کارایی شرکتهای مورد نظر، با و بدون هوشمندی فناوری ارزیابی شده است. یافتهها: در این پژوهش مشخص شد که بکارگیری هوشمندی فناوری بر کارایی توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری این شرکتها تأثیری مثبت داشته و در اغلب موارد کارایی آنها را را افزایش داده است. این پژوهش نشان داد که قبل از بکارگیری هوشمندی فناوری، تنها 54/34 درصد از شرکتها تحت بررسی نمره کارآیی کامل را کسب کردند. نتیجهگیری: رویکرد این پژوهش، بررسی نقش هوشمندی فناوری بود که مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان میدهند که این نقش معنادار بوده و نقش مؤثر هوشمندی فناوری بر کارایی توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری را به اثبات میرساند.
خلاصه ماشینی:
دادههای این پژوهش از 55 شرکت فعال در صنعت داروسازی استخراج گردیده و به کمک روش تحلیل پوششی دادههای شبکهای به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته شده و کارایی شرکتهای مورد نظر، با و بدون هوشمندی فناوری ارزیابی شده است.
لذا رویکرد تحلیل پوششی دادهها در این تحقیق، به منزله چارچوبی برای تحلیل و ارزیابی کارایی شرکتها و همچنین افزایش نقش و تأثیرگذاری هوشمندی فناوری بر توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری شرکتها طراحی شده است.
همچنین در این تحقیق از مدل BCC تحلیل پوششی دادهها با ماهیت خروجی جهت اندازهگیری کارایی شرکتها و بررسی اینکه آیا هوشمندی فناوری بر کارایی شرکتها در بدترین حالت تأثیر دارد و یا خیر بهره گرفته شده است.
بحث و نتیجهگیری در این پژوهش از تکنیک تحلیل پوششی دادهها به عنوان ابزاری مؤثر برای ارزیابی اثرات هوشمندی فناوری بر کارایی توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری شرکتهای فناوریمحور که دارای ورودیها و خروجیهای مشابه هستند، استفاده شد و عملکرد 55 شرکت فناوریمحور فعال در صنعت داروسازی با بکارگیری هوشمندی فناوری و بدون آن مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت.
بهطور کلی میتوان نتایج این پژوهش را با نتایج سایر پژوهشها متمایز دانست چرا که بکارگیری مفهومی جدید تحت عنوان هوشمندی فناوری در ادبیات توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری جهت بهبود کارایی صورت گرفته است.
دیگر تمایز این پژوهش با سایر پژوهشها، استفاده از تکنیک دو مرحلهای تحلیل پوششی دادهها و تعداد شاخصهای مورد بررسی برای بخشهای هوشمندی فناوری، توانمندیهای نوآوری فناورانه و رقابتپذیری است که با توجه به ادبیات و نظرات خبرگان شناسایی شدند و مورد استفاده قرار گرفتند.