چکیده:
هدف مطالعه حاضر، تبیین فرآیند آموزش و یادگیری پژوهش - محور بر اساس دانش حرفه ای افراد صاحب نظر در حوزه تعلیم و تربیت ، به ویژه پژوهش ، برای تعیین نشانگرهای فرآیند این نوع آموزش در مدارس است . در این پژوهش دو سوال اساسی مطرح بوده است . سوال اول ، نشانگان آموزش و یادگیری پژوهش - محور کدام اند و در قالب چه ابعادی قابل تبیین هستند؟ سوال دوم ، براساس نشانگان و ابعاد شناسایی شده ، چه مدلی را میتوان ارائه نمود؟ رویکرد پژوهش ، رویکرد کیفی است که با بهره گیری از راهبرد پدیدارنگاری تنظیم شده است . مشارکت کنندگان در این مطالعه ٢٥ نفر از اعضای هیات علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ، دانشگاه فرهنگیان ، کارشناسان حوزه ستادی وزارت آموزش و پرورش ، مدیران پژوهش سراهای دانش آموزی شهر تهران و معلمان موفق بودند که به شیوة نمونه گیری هدفمند و با روش گلوله برفی تا مرز اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساخت یافته گردآوری شدند. برای تعیین روایی از مثلث سازی منابع داده ها برای غلبه بر سوگیریهای ذاتی ناشی از به کارگرفتن یک منبع در مطالعات استفاده شد. برای تعیین پایایی، روش پایایی توافق میان دو کدگذار به کارگرفته شد. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای استقرایی با بهره گیری از کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بود. بر اساس نتایج به دست آمده چهار بعد برای آموزش و یادگیری پژوهش - محور تعیین شد: آموزش (تدریس ) پژوهش - محور، یادگیری و تکالیف یادگیری پژوهش - محور، ارتباطات و دسترسیها و تشویق . هر یک از این ابعاد در بردارندة نشانگرهایی است که در پژوهش به تفصیل به آنها پرداخته شده است .
خلاصه ماشینی:
در رویکرد ساختن گرا به کارگیری روشهای فعال در یادگیری کلاس درس مورد تاکید قرار میگیرد که این امر سبب تشویق دانش آموزان به مشارکت فعالانه در امر ساخت و تفسیر دانش میشود و آن نیز به نوبه خود سبب یادگیری، تفکر انتقادی، کنجکاوی، مهارت در تحقیق ، تفسیر و تولید اطلاعات میشود(تونا١، ٢٠١٢).
بهره گیری از این روشها دانش آموزان را در محیط پژوهشی قرار می دهد؛ محیطی که در آن فرآیند آموزش و یادگیری پژوهش - محور است و کاملا با روشهای سنتی متفاوت اند (کولتاو و همکاران ، ٢٠٠٧؛ استریپلینگ ٢، ٢٠٠٨).
Meerah & Arsad نتیجه این پژوهشها نشان داد که یادگیری پژوهش -محور نشأت گرفته از رویکرد ساختن گرا می تواند در برقراری ارتباط میان آموزش و پژوهش ، تحکیم و تقویت ایجاد نماید، به ویژه هنگامی که دانش آموزان برای پاسخ سؤالاتشان یک چرخه کامل پژوهش را طی کنند.
)، انجمنهای علمی و پژوهش سراها، دسترسی به منابع علمی و اینترنت و برقراری ارتباط با دانش آموزان مدرسه خود و مدارس همجوار برای به اشتراکگذاری نتایج پژوهشها، تسهیم فهم خود از پدیده ها با دیگران ، ایجاد جامعه ای از یادگیرندگان که با هم کار میکنند به جای کارکردن انفرادی و مجزا شده افراد و استمرار همکاری میان آنها و تقویت مهارتهای اجتماعی، سواد اطلاعاتی، نحوه ارزیابی و بهره گیری از اطلاعات و صلاحیت سواد، شناسایی و کاربرد منابع متنوع مانند کتاب ، مقاله ، روزنامه ، دانشنامه و اینترنت از سوی دانش آموزان با نتایج پژوهش شارپ ٢(٢٠٠٧)، میرا و آرسد(٢٠١٠)، استریپلینگ (٢٠٠٨)، کولتاو و همکاران (٢٠٠٨)، استریپلینگ و هیوز -هسل (٢٠٠٣)، کولتاو و همکاران (٢٠٠٧)، پریوو(٢٠١٠) و کولتاو(٢٠١٠) مطابقت دارد.