چکیده:
هدف پژوهش حاضر ارزیابی تاثیر خشکسالی بر وضعیت اقتصادی و معیشت خانوارهای روستایی در تعاونی های مشاع بود و بدین منظور، آزمون تاثیر خشکسالی بر وضعیت اشتغال، عملکرد تولید، هزینههای تولید و رضایت از درآمد در قالب چهار فرضیه صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری آن شامل 248 تعاونی مشاع شهرستان فسا بود که بهصورت تمام شماری، همه سرمشاع ها مورد پرسشگری قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. برای آزمون فرضیات، از آماره ویلکاکسون استفاده شد. نتایج نشان داد که خشکسالی تاثیرات منفی بر وضعیت معیشت خانوارهای عضو تعاونی های مشاع داشته، بهگونهای که مقدار آماره ویلکاکسون برای هر چهار بعد در سطح خطای کمتر از 05/ 0 حاکی از تفاوت معنیدار وضعیت معیشت بعد از خشکسالی نسبت به قبل از آن است.
This study aimed at evaluating the impact of drought on the economic status and livelihood of the rural households in collective operation units (cooperatives) in Fasa county of Iran. The effects of drought on the employment status, production performance, production costs and satisfaction with income were formulated within four hypotheses. A descriptive-analytical research method was used and the study population included 248 joint cooperatives of the county, with all the supervisors of the units being surveyed using the complete enumeration method. The required data were collected through a self-designed questionnaire. The hypotheses were tested using Wilcoxon statistic. The results showed that drought had a negative effect on the livelihood of rural households who were the members of these cooperatives. The Wilcoxon statistic values for all dimensions at an error level smaller than 0.05 indicated a significant difference between the rural people's livelihoods before and after the drought .
خلاصه ماشینی:
بر همين مبنا، پژوهش حاضر در پـي ارزيـابي تـأثير خشکسـالي بـر وضـعيت معيشـت خانوارهاي روستايي بوده و در اين ميان ، بر تعاوني هاي مشاع به عنوان عمده ترين واحـدهاي زراعت جمعي در کشور تمرکز شده است ، چراکه از جمله اهداف تشـکيل ايـن تعـاوني هـا استفاده بهينه از عوامل توليد، انجام عمليات زيربنايي ، کشت يکپارچـه ، افـزايش عملکـرد و درآمد کشاورزان و زارعان ، ارتقاي سطح زندگي آنها، و جلوگيري از مهاجرت روستاييان بـه شهرها بوده است (حسيني ابري ، ۱۳۸۰: ۴۵).
آزمون ويلکاکسون براي مقايسه عملکرد توليد در خانوارهاي عضو تعاوني هاي مشاع (شاخص ترکيبي ) قبل و بعد از خشکسالي نشان مي دهد که از ۲۴۸ مورد، در ۱۶۷ مورد، رتبه هاي منفي و در ۵۸ مورد، رتبه مثبت به دست آمده است .
نتايج آزمون ويلکاکسون در زمينة تأثير خشکسالي بر هزينه هاي توليد در خانوارهاي عضو تعاوني هاي مشاع (جدول ۵) نشان مي دهد که هزينه هاي توليد از جمله هزينه تأمين آب کشاورزي ، توليد محصولات و حفر چاه و کف شکني قبل از خشکسالي کمتر از بعد از خشکسالي است ، چراکه تعداد، ميانگين و جمع رتبه هاي مثبت بيش از رتبه هاي منفي است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) در مورد متغير هزينه هاي توليد (شاخص ترکيبي )، با در نظر گرفتن اينکه تعداد، ميانگين و جمع رتبه هاي مثبت از رتبه هاي منفي بيشتر است ، مي توان گفت که هزينه هاي توليد براي خانوارهاي عضو تعاوني هاي مشاع بعد از خشکسالي نسبت به قبل از آن افزايش داشته است .