چکیده:
هدف از این مقاله بررسی و ارزیابی عوامل موثر بر افزایش سطح قیمت ها در اقتصاد ایران طی سال های 83-1350 است. ضمن مروری بر تحقیقات انجام شده در این رابطه از اطلاعات آماری بانک مرکزی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و صندوق بین المللی پول به صورت سری زمانی به روش حداقل مربعات معمولی (OLS) در برآورد الگوهای اقتصاد سنجی استفاده شده است. مهمترین متغیرهای توضیحی مورد استفاده در این تحقیق جمعیت کشور، نرخ ارز، حجم پول، صادرات کالاها و درآمدهای نفتی است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که این متغیرها بر افزایش سطح قیمت ها در ایران تاثیر زیاد و معنی داری دارند. همچنین، دولت باید سیاست های پولی انقباضی را در راستای جلو گیری از افزایش سطح عمومی قیمت ها براساس اهداف برنامه ی چهارم توسعه ی اقتصادی و چشم انداز بیست ساله ی کشور اجرا نماید.
In this Paper we assess the factors affecting the cost increase in Iran during 1971-2005. Therefore، it is necessary to have a glance at the texts discussing the manner and the main sources of information such as Statistical data of the Central Bank، Management and Planning Organization، and International Money Fund، utilizing the OLS Method to evaluate the economical patterns in the country. In this paper the main explanatory variables are population، foreign currency، and amount of money، exports and oil income. The final results demonstrate that these are the main variables affecting the cost increase in Iran. Thus، the government should put into practice the concretionary monetary policy، during the fourth program of economical development and the outlook of country’s next 20-year program as well.
خلاصه ماشینی:
"بر اساس اطلاعات این جدول و آمار پیش بینی شاخصهای اقتصادی 64 کشور جهان در سال 2007، مطابق جدول (3)، افزایش نرخ رشد اقتصادی در برخی از کشورهای یاد شده باعث کاهش میزان تورم در اقتصاد آنها شده است.
نمودار 1: بررسی نرخ تورم و رشد حجم پول در اقتصاد ایران، 85-1350 / ماخذ: بانک مرکزی، نماگرهای اقتصادی ادارهی بررسیها و سیاستهای اقتصادی، 1386 در سالهای 1348 تا 1351 نرخ تورم یک رقمی بود، ولی از آن سال به بعد این نرخ دو رقمی شده است، به طوری که نرخ تورم در سال 1374 به 4/49 درصد رسید.
با توجه به این دادهها، سوالات تحقیق عبارتند از: 1- آیا افزایش حجم پول در اقتصاد ایران در افزایش میزان تورم اثر داشته است؟ 2- آیا افزایش تولید ناخالص داخلی در کاهش میزان تورم در اقتصاد ایران اثر داشته است؟ برای پاسخ به سوالات فوق به بررسی تجربی شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی و یافتن رابطهی تعادلی بلند مدت بین عوامل اساسی تشکیل دهندهی آن و اثر شوکهای ناشی از این عوامل بر سطح عمومی قیمتها با استفاده از اطلاعات سری زمانی سالیانه دورهی 85- 1350 میپردازیم.
البته، افزایش حجم پول در سالهای مورد بررسی به خصوص در سال 1385 که رشد نقدینگی به حدود 40 درصد رسیده است به عنوان یکی از عوامل اساسی در افزایش تورم در اقتصاد ایران است."