چکیده:
زمینه و هدف: «جاهلیت» غلبه و حاکمیت نیروی شهوت و غضب انسانی بر محیط زندگی انسان است. ازلحاظ تاریخی به دو دوره «جاهلیت اولی» که مربوط به دوران قبل از بعثت رسول اکرم(ص) و «جاهلیت ثانی» که مرتبط با وضعیت جامعه دوران آخرالزمان است، تقسیم می شود. جاهلیت مدرن و پیروان آن به دنبال حذف خدا از جامعه بشری و جایگزینی طاغوت و شیاطین به جای آن هستند. تعطیل شدن عقل و خرد در امور جامعه و جایگزین شدن حس و تجربه در زندگی انسان، از نمادهای بارز بازگشت جاهلیت به جامعه جهانی شمرده می شود. تحول در فطرت و سرشت انسانی و تغییر در هدف خلقت آدمی از دیگر اثرات مخرب و ویرانگر جاهلیت مدرن است.
روش: این مطالعه به صورت کتابخانه ای و اسنادی و با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا انجام شده است.
یافته ها و نتایج: بر پایه یافته های این تحقیق: به تعبیر مقام معظم رهبری «جاهلیت» عبارت از غلبه و حاکمیت نیروی شهوت و غضب انسانی بر محیط زندگی است. در چنین وضعیتی جوامع انسانی، به شکلی درمی آیند که فضایل و ارزش های اخلاقی و انسانی در آن ها گم می شود و با دور شدن جامعه از معنویات، رفتارهای وحشیانه و رذیلانه به جای آن قرار می گیرند. شرایط کنونی کشورهای اسلامی، ناامنی، تبرج، فقر فضایل و حاکمیت رذائل، حاکمیت شهوت و غضب، کشتن انسان های بی گناه و سرکوب ملت ها، برادرکشی، تسلط گروه های تروریستی در کشورهای منطقه و... را نمونه هایی از جاهلیت مدرن امروز می دانند که نتیجه طراحی قدرت های استکباری و در راس آن ها آمریکا است. به نظر مقام معظم رهبری برای در امان ماندن و ایستادگی در برابر جاهلیت مدرن، تمسک به قرآن و حفظ دو اصل «بصیرت» و «عزم و همت» لازم است. در ارتباط با مبارزه و برخورد نرم و سخت ناجا در برابر جاهلیت مدرن، بستر و ظرفیت های مناسبی در نیروی انتظامی وجود دارد که این نیرو می تواند با پیروی و تاسی از منویات و رهنمودهای حکیمانه، هوشمندانه و عالمانه مقام معظم رهبری، با مظاهر جاهلیت مدرن در ابعاد مختلف مقابله نماید.
خلاصه ماشینی:
آن حضرت در خطبۀ ٩٥ نهج البلاغه اين چنين مي فرمايند: «بعثه و الناس ضلال في حيرة و حاطبون في فتنۀ قد استهوتهم الأهواء و استزلتهم الکبرياء و استخفتهم الجاهليۀ الجهلاء حياري في زلزال من الأمر و بلاء من الجهل فبالغ في النصيحۀ و مضي علي الطريقۀ و دعا إلي الحکمۀ و الموعظۀ الحسنۀ» «خدا پيامبر اسلام صلي لله عليه و آله و سلم را هنگامي مبعوث فرمود که مردم در حيرت و سرگرداني بودند، در فتنه ها به سر مي بردند، هوا و هوس بر آن ها چيره شده و خودبزرگ بيني و تکبر، آنان را به لغزش هاي فراوان کشانده بود، و نادانيهاي جاهليت ، پست و خوارشان کرده بود و در امور زندگي حيران و سرگردان بودند، و بلاي جهل و ناداني دامن گيرشان شده بود.
٢- پيشينۀ تاريخي جاهليت ، در مفهوم کلي کلمه ، بر اساس پيشينه اي تاريخي آن ، به عصر قبل از ظهور اسلام اطلاق مي شود اما امروزه اين جاهليت به شکلي مدرن با همان اثرات تخريبي و زيانبار خود، بازتوليد شده است ، با اين تفاوت که منشأ اين بازتوليد، نه دنياي عقب مانده از توسعه ، بلکه دنياي متمدن و توسعه يافته اي است که مدعي دفاع از ارزش ها و حقوق انسان ها است (امين زاده ، ١٣٩٤: ٢).
٦- مقام معظم رهبري و جاهليت مدرن ٦-١- گم شدن فضائل و حاکميت رذائل با وجود پيشرفت هاي مادي مقام معظم رهبري در مورد چالش هاي امروز جامعۀ بشري با وجود توسعۀ دانش در غرب مي فرمايند: «جاهليت در معناي وسيع ، عبارت است از غلبه و حاکميت نيروي شهوت و غضب انساني بر محيط زندگي ؛ اين مي شود جاهليت .