چکیده:
مشروط یا مطلق بودن قوّادی به حصول نتیجه، می تواند از مسائل چالش برانگیز در اجرای حدّ قوّادی شمرده شود. ظاهر عبارت قدما و متأخرین فقها، مشروط نبودن اجرای حدّ قوّادی به حصول نتیجه بوده، در حالی که اکثریت فقهای معاصر، اجرای حدّ را مشروط به حصول نتیجه می دانند. با توجه به این که ثمره این بحث تنها در صورت شمرده شدن مجازات قوّادی به عنوان حدّ، ظاهر میشود، نگارنده در ابتدا با در نظرگرفتن مضمون روایت عبدالله بن سنان به اثبات حدّی بودن مجازات قوّادی پرداخته و پس از آن، به بررسی ادلّه ای که امکان استدلال به آنها در این بحث است، میپردازد. پس از بررسی ادلّه می توان گفت: استناد به تبادر معنای صِرف اجتماع از واژه هایی چون جمع به دلایلی چون قرینه و مناقشه در کاشف بودن تبادر از مجازی بودن معنای غیر متبادر، صحیح نیست، بلکه در این مقام می توان از طریق مناسبت بین حکم و موضوع، مشروط بودن اجرای حدّ بر حصول نتیجه را اثبات نمود. حتّی اگر این دلیل نیز پذیرفته نشود، مقتضای قاعده درء با توجّه به وجود شبهه در این مقام و بنای حدود بر تخفیف و رعایت اصل احتیاط، سقوط اجرای حدّ در صورت حاصل نشدن نتیجه است.
خلاصه ماشینی:
٢- حدی یا تعزیری بودن مجازات قوادی باید درنظر داشت که به دلیل مضمون روایت عبدالله بن سنان ، در صورت ثبوت قوادی به واسطه اقرار یا بینه ، در اجرای حد بر قواد، شکی نیست ؛ به طوری که تعدادی از فقها بر آن ادعای اجماع نموده اند (سید مرتضی، ١٤١٣: ٥١٥؛ ابن زهره ، ١٤١٧: ٤٢٧؛ شهید ثانی، ١٤١٣: ٤٢٢/١٤) و بنابر ادعای برخی از فقها (طباطبائی، ١٤١٨: ٢٨/١٦؛ فاضل هندی، ١٤١٦: ٥٠٧/١٠؛ نجفی، ١٤٠٤: ٤٠٠/٤١) هیچ یک از فقها در آن مخالفت نکرده است ، اما نگارنده از باب تعمق در این مسأله به بررسی مناقشات وارد شده در این زمینه می پردازد.
مناقشه اول : همان طور که شهید ثانی و مقدس اردبیلی تصریح کرده اند، تنها روایتی که مستند اجرای حد در نظرگرفته می شود، روایت عبدالله بن سنان است و حال آن که این روایت ، از حیث سندی به دلیل مشترک بودن محمد بن سلیمان بین ثقه و غیر ثقه ، ضعیف است (شهید ثانی، ١٤١٣: ٤٢٣/١٤؛ مقدس اردبیلی، ١٤٠٣: ١٢٧/١٣)؛ از اینرو چگونه می توان مجازات قواد را هفتاد و پنج ضربه تازیانه دانست ؟ بر این اساس ، حد اکثر این که با ضعیف شمرده شدن سند این روایت و اعتبارش از حجیت ، به خاطر این که قواد کار حرامی را انجام داده و جمع برای اعمال نامشروع نموده است ، تعزیر می شود.