چکیده:
دهه سی یکی از دوره های بسیار مهم و سرنوشت ساز در تاریخ ادبی معاصر ایران بشمار میرود. از یکسو صدای تکامل رمانتیسم به گوش میرسد و از مهمترین دوران فعالیت مکتب ادبی رمانتیسم در ایران است و از سوی دیگر، کودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢ در این دوره روی میدهد. یکی از چهره های شاخص جریان ادبی رمانتیسم در دهه سی نادر نادرپور (١٣٠٨- ١٣٧٨ش ) میباشد. یکی از مشخصه های مهم سبکی سروده های او ارائه درونمایه های رمانتیسم و ویژگیهای تصاویر رمانتیک در قالب تشبیهات بکر و غریب است . پژوهش حاضر، به نقش تشبیه در بازتاب مضامین رمانتیکی سروده های نادر نادرپور بعنوان یک خصیصه سبکی میپردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است و داده ها با استفاده از شیوة تحلیل محتوی بررسی شده اند. نتیجه نشان میدهد بیشترین بار مضامین رمانتیکی سروده های نادرپور بر عهدة تشبیهات بویژه تشبیهات غریب و نو اوست و شاعر به خوبی توانسته مولفه ها و ویژگیهای فکری- محتوایی رمانتیسم فردی را به بهترین شیوة ممکن با استفاده از تشبیهات بکر خود، بنمایاند.
خلاصه ماشینی:
شناخت بهتر مؤلفه های رمانتیکی اشعار نادرپور، کمک به درک بهتر سبک شخصی شاعر و سروده های او، شناخت بهتر جریان رمانتیسم در دورة خاصی از تاریخ ادبیات ایران ، اشاره به تشبیهات غریب و بکر شاعر بعنوان یک خصیصۀ سبکی و شناخت نقش تشبیه در بازتاب مضامین رمانتیکی از اهداف پژوهش حاضر محسوب میشود.
برخی از مسائل و موضوعات اصلی که درونمایۀ رمانتیسم فردی شاعر را تشکیل میدهند و در تشبیهات دهۀ سی او بازتاب و انعکاس یافته اند، عبارتند از: همدلی و یگانگی با طبیعت (طبیعت گرایی)، خیال پردازی، توجه به فردیت شاعر، پویایی و تحرک تصویر، ناکامی و یأس و اظهار ملال از زندگی، پرداختن به تغزل و عشقهای مجازی و توصیف شهوت آلود از معشوقه های زمینی، اندوه رمانتیک .
پدیده ها و عناصر طبیعت در تابلوی شعر نادرپور و در تشبیهات او با ذکر بسامد کاربرد عبارتند از: خورشید/ آفتاب (١٩ بار)، آسمان (٧ بار)، ابر (٧ بار)، صبح (٤ بار)، ماه و مهتاب (١١ بار)، شب (٦ بار)، شفق (٤ بار)، باران (٥ بار)، برگ (٦ بار)، باد (٣ بار)، ستاره (٥ بار) و افق (٤ بار) که غالبا بصورت «تشبیه اضافی بلیغ » نمود یافته اند.
محور عمودی و ساختار کلی شعر «فالگیر» از بهم پیوستگی و تداوم هشت تشبیه غریب (کندوی آفتاب ، زنبورهای نور، سبزه های لگدکوب آسمان ، گلبرگهای شفق ، کف بین پیر باد، تشبیه برگها به هزار چلچله ، هر برگ همچو پنجۀ دستی بریده بود، کف بین باد) که در تار و پود این سروده تنیده شده ، بوجود آمده است .