چکیده:
سیل در میان سوانح طبیعی بیشترین خسارت را به بخشهای مختلف کشور وارد میکند و بهشدت در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی تأثیر میگذارد. حوضة آبخیز نکارود به دلیل خصوصیات خاص محیطی مستعد رخداد سیلهای متعدد و خطرناکی است. هدف از مطالعة حاضر پهنهبندی ریسکپذیری حوضة آبخیز نکارود ناشی از سیل با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیارة مبتنی بر استدلال شهودی است. برای برطرفکردن عدم قطعیت موجود در نظر کارشناسان متخصص در مورد درجة اهمیت معیارهای مؤثر در ریسکپذیری سیل، از تئوری استدلال شهودی و مدل دمپستر- شافر استفاده شده است. سپس، با بهرهگیری از روش تصمیمگیری چندمعیاره نقشة ریسکپذیری ناشی از سیل برای منطقه تهیه شده و در سطح زیرحوضه و کاربریهای اراضی منطقه تحلیل شده است. بر اساس نتایج بهدستآمده از بررسی طبقات مختلف ریسکپذیری، زیرحوضة پایاب نکا و سراب نکا به ترتیب بیشترین و کمترین مساحتِ مربوط به طبقة ریسک زیاد و خیلی زیاد را به خود اختصاص دادهاند. همچنین، برای کاربریهای جنگل انبوه، جنگل تنک، و مرتع نسبت مساحت طبقة ریسک کم و خیلی کم بیشتر از نسبت مساحت طبقة ریسک زیاد و خیلی زیاد است؛ ولی این نسبت برای کاربریهای ساختهشده، زراعی، و باغ و آبی برعکس است.
خلاصه ماشینی:
پهنه بندي ريسک پذيري سيل با استفاده از روش تصميم گيري چندمعيارة مبتني بر استدلال شهودي دمپستر- شافر (مطالعۀ موردي: حوضۀ آبخيز نکارود) محمد کريمي فيروزجايي- دانشجوي دکتري گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه تهران نجمه نيساني ساماني *- استاديار گروه سنجش از دور و GIS، دانشکدة جغرافيا، دانشگاه تهران تاريخ دريافت : ١٣٩٥/١٢/٢٤ تاريخ پذيرش : ١٣٩٦/٩/١٩ چکيده سيل در ميان سوانح طبيعي بيشترين خسارت را به بخش هاي مختلف کشور وارد ميکنـد و بـه شـدت در فعاليـت هـاي اقتصادي و اجتماعي تأثير ميگذارد.
سپس ، نقشه هاي آسيب پذيري و خطر ناشي از سيل براي منطقۀ مورد مطالعه تهيه و با توجه به آن ها نقشۀ ريسک سيل حاصل شده است .
سپس ، با بهره گيري از نظر پانزده کارشناس متخصص معيارها و زيرمعيارها در سطوح مختلف نسبت به يکديگر و با توجه به درجۀ اهميتشان در خطرپذيري و آسيب پذيري سيل بر اساس خصوصيات حوضۀ آبخيز نکارود رتبه بندي و مقادير ١ تا ٩ به هر معيار و زيرمعيار اختصاص داده شده است .
در نهايت ، ريسک پذيري سيل براي منطقۀ مورد مطالعه به پنج کلاس مختلف طبقه بندي شده است .
مقدار ميانگين ، انحراف معيار، و بازه هاي طبقات مختلف ريسک به صورت جدول ٢ و نقشۀ طبقه بنديشدة ريسک سيل براي حوضۀ آبخيز نکارود به صورت شکل ٩ نشان داده شده است .
وضعيت طبقات ريسک سيل براي زيرحوضه هاي مختلف نکارود بررسي و نتايج آن به صورت جدول ٤ نشان داده شده است .