چکیده:
در این مقاله سعی شده است، بیت معروف حافظ : من این مرقعرنگین چو گل بخواهم سوخت/ که پیر باده¬فروشش به جرعه¬ای نخرید. را شرح و تفسیرنماییم . تا کنون گروهی از پژوهشگران به تفسیر این بیت پرداخته¬اند و هم اکنون ما از منظر دیگری بدان نگاه می¬کنیم. در این دیدگاه، اندیشه¬های کهن در خصوص آفرینش از خلال اشعار و آثار منثور، مورد استفاده قرار گرفته¬اند.¬در نهایت از ترکیب «مرقع رنگین»، جسم و دنیای جسمانی دریافت شده و معنای کلی بیت، تکامل¬انسان و ارتقاء او از مرحله زمینی به اوج آسمانی را نشان داده است.
خلاصه ماشینی:
حدیقة الحقیقه ص ٦٧ - ازبلغم وصفرای ماازخون وازسودای مـا زین چار خرقه روح را ای شاه چادر ساختی - این تن همچوخرقه ر تا نکنی زسر برون بنـد ردا و خـرقـه ای مـرد ســر سجـاده ای 1 - درون خرقـــة صـــد رنـــگ قالـــب خیـــــال بـــــاد شـــــکل آبگـــــونم - تــن خرقــه و انــدرو دل مــا صــوفی عــالم همــه خانقــاه و شــیخ اوســت مــرا - آن روز کـه جـان خرقـة قالـب پوشـید دریـــای عنـایــــت از کــــرم میجوشـــید - تا خرقة تـن دری تـو بیــدل ســوزی عــشق آمــوزی ز جــان عــشق آمــوزی - روزی بـه خرابـات تـو مـی میخـوردم ویـــن خرقـــة آب و دل گـــرو میکـــردم ٢ - جـــستـن مهلـــت دوا و چـــاره هـــا کـــه زنـــی بـــر خرقـــة تـــن پـــاره هـــا 3 - عــشق ارزد صــد چــو خرقــة کالبـــد کــــه حیــــاتی دارد و حـــس و خــــرد - ایـــن خرقـــة چـــار وصلـــه بگــــذار وان خلعــــــت پـادشــــــاه بــــــردار 4 - شــد مجــرد خرقــه را اینجــا گذاشــت مانـــد ایــن دنیــای بــی بنیــاد ورفــت 5 - خرقــة تــن را ز تــن جــان بکنـــد بــــر کـــتفش خلعـــت انـــسان بکنـــد 6 - رازی به کهنه خرقه ای ازدسـتریس چـرخ قانـع به نیـم لقمـه ای از خــوان عالمیــم 7 - از فیـض خانقـاه صـور خرقـة وجــود بـــس طـــارم مظــاهر قدســی کــشیده انــد 8 - آشفـتـه گشــت بــه صــدپــاره چــاک زد جان را گناه نیست که جان مست روی تـست دیده میشود که در همة کاربردهای فوق «خرقه » مترادف جسم و هـستی جـسمانی اسـت و این خرقه از دستریس «چرخ » است و «افلاک و انجـم » در سـاخت آن دسـت داشـته انـد و ١.