چکیده:
تکرر و استمرار مداخلات نظامیان در سیاست در جوامع مختلف باعث گردیده که بررسی و تحلیل روابط متقابل نیروهای مسلح و حکومت به یکی از موضوعات مهم در مطالعات جامعه شناسی سیاسی تبدیل شود. دخالت نظامیان در سیاست در اشکال و سطوح خفیف و آشکار آن، پدیدهای عمومی است که تقریباً در همه کشورهای دنیا وجود دارد. این پدیده در ملایمترین و گستردهترین سطوح خود شامل اعمال نفوذ بر سیاستمداران و فرآیند تصمیمگیریهای سیاسی و سیاستگزاریها میشود و در بالاترین سطوح خود، در قالب دخالتهای سیاسی آشکار نظامیان و توسل به کودتا و حضور علنی آنها در رأس قدرت سیاسی مشاهده میشود. نوشتار حاضر به نقد و بررسی کتاب "نظامیان و سیاست" بعنوان یکی از جدیدترین آثار ارائه شده در زبان فارسی در موضوع روابط متقابل سازمان نظامی و دولت، میپردازد و تلاش میکند با نگاهی تحلیلی- انتقادی ضمن نقد اثر مذکور، جنبههای مختلف این مبحث و ابعاد مختلف آن را مورد واکاوی قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
در واقع ، ادبیات گسترده ای در حوزه جامعه شناسی سیاسی نظامیان به تشریح چگونگی دخالت نیروهای نظامی در سیاسـت و شـیوه هـای متفـاوت ورود آنها به عرصه قدرت و حکومت شکل گرفته است که بویژه بـر تفـاوت ابزارهـای بکار گرفته شده توسط آنها و تنوع سطوح مداخلات سیاسی آنها تاکید بعمل مـیآورنـد .
(Nordlinger: 1977, 198) از آنجایی که به اعتقاد صاحبنظران این حوزه ، و از منظر جامعه شناسی سیاسـی، سـطح فرهنگ سیاسی جامعه تاثیری اساسی در دخالت یـا عـدم دخالـت نظامیـان در سیاسـت ایفا میکند (عطاییفر: ١٣٧٩، ٣٧)، میبایست نویسنده محترم توجه کافی به ایـن عنصـر موثرمبذول مینمود؛ در حالیکه مباحث مرتبط با سطح فرهنگ سیاسی جوامع و ارتبـاط آن با میزان مداخله نظامیان در سیاست ، در کتاب حاضر مغفول واقع شده انـد.
-در ص ١٤ سطر ٤ از پاراگراف دوم ، ادعای غیر موجهی ذکر شده و در عین حال ، دو بار از کلمه "احتمالا نیز استفاده شده است : "از نظر تاریخی، هدف اولیه تشکیل نهاد نظامی احتمـالا نـه دسـتیابی بـه نتیجه نظامی خاصی بلکه احتمـالا ایجـاد سـامانه ای بـرای انجـام اهـداف سیاسی- اجتماعی خاص داخل کشور بوده است ".
این اشتباه در صفحه ١٦ در سطر اول پاراگراف دوم نیـز بصـورتی غیـر قابـل اغمـاض مطرح شده و از "بررسی کشور و ارتش " سخن به میان آمده است که عـلاوه بـر ایـراد فوق ، دارای یک اشکال ویرایشی نیز میباشد یعنی باید کلمه "رابطه " نیز بـه آن اضـافه شود و به "بررسی رابطه بین ارتش و دولت " تبدیل گردد.