چکیده:
هدف: تعیین اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود رابطه والد- فرزندی در مادران دارای کودک کمتوان ذهنی
روش: روش پژوهش حاضر آزمایشی از نوع طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه پژوهش شامل تمامی مادران دارای کودک کم- توان ذهنی بودند که فرزندانشان در مدارس استثنایی شهرستان دزفول در سال تحصیلی 96-1395 به تحصیل اشتغال داشتند. از جامعه فوق تعداد 30 نفر از مادران دارای کودک کمتوان ذهنی به روش تصادفی خوشهای انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. آزمودنیهای گروه آزمایش طی 10 جلسه نوددقیقهای، (هر هفته دو جلسه) درمان گروهی را دریافت کردند و شرکتکنندگان در گروه کنترل هیچگونه درمان گروهی دریافت نکردند. ابزار پژوهش شامل مقیاس رابطه مادر-کودک راس (1961) بود. دادهها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج پژوهش در مرحله پسآزمون و پیگیری نشان داد بین دو گروه آزمایش و کنترل ازنظر رابطه مادر- کودک تفاوت معناداری وجود دارد( 0/001 >p). با توجه به یافتههای پژوهش میتوان گفت درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد روشی کارآمد در بهبود رابطه والد- فرزندی در مادران دارای کودک کمتوان ذهنی است.
خلاصه ماشینی:
با توجه به یافته های پژوهش میتوان گفت درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد روشی کارآمد در بهبود رابطه والد- فرزندی در مادران دارای کودک کم توان ذهنی است .
گزارش های متعدد نشان داده است ، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به عنوان یک مداخله ؛ بر اختلال طیف اضطراب و اختلال وسواس فکری- عملی ( ,Twohig &Bluett, Homan, Morrison, Levin ٢٠١٤؛ ٢٠١٧ ,Twohig &Barney, Field, Morrison )، بر کاهش پریشانی روانی، اضطراب ، افسردگی و استرس (٢٠١٤ ,Vilardaga &Hayes, &Yadavaia ؛ ,Spinhoven &Fledderus, Bohlmeijer, Schreurs ٢٠١٣)، افزایش سلامت عمومی(٢٠١١ ,Berglund &Brinkborg, Michanek, Hesser ؛ & Flaxman ٢٠١٠ ,Bond)، کاهش اختلالات اضطرابی(٢٠١٣ ,Bowman &Swain, Hancock, Hainsworth )، کاهش تجربه درد در زنان مبتلابه سردرد مزمن (٢٠١٣ ,Taylor &McCracken, Sato )، کاهش اهمال کاری تحصیلی(٢٠١٧ ,et al &Wang )، کمک به بیماران دیابتی(,Glenn-Lawson &Gregg, Callaghan, Hayse ٢٠٠٧؛ ٢٠١٤ ,Farhadi &Behrooz, Boali, Heydarizadeh, )، کاهش اجتناب شناختی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص (٢٠١٦ ,Saravani &Mirzahoseini, Pourabdel, Sobhi Qaramalki ) ، برافزایش سازگاری و کیفیت زندگی معلولین تحت پوشش بهزیستی(٢٠١٦ ,Khalatbari &Saeedi )، مؤثر بوده است .
این نتایج با پژوهش های (Abdullahi, 2014) ،Azadeh, 2016( &Aslani )،Naddaf Sangani, 2016( )،Farhadi Asl, 2016( ) (٢٠١٥ ,Montgomery)، (٢٠١٦ ,Boyd &Whittingham, Sheffield ) مبنی بر مؤثر بودن درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود رابطه والد- فرزندی همسو است .
یافته دیگر این پژوهش نشان داد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش طرد کنندگی مادران دارای کودک کم توان ذهنی مؤثر است .