چکیده:
نگاهی گذرا بر وضعیت محیط زیست در دهههای اخیر نشان میدهد که فعالیتهای انسانی
و مهمترین علل تغییرات زیستمحیطی است که ضمن ایجاد تغییرات مفید و مناسب
موجبات تخریب بسیاری را فراهم آورده است. در این تحقیق با استفاده از نظریات فردگرایی و
رضایت از زندگی» به بررسی عوامل اجتماعی مژثر بر رفتارهای زیستمحیطی شهروندان شهر
یزد پرداخته شده است. جامعهی آماری این تحقیق شهروندان شهر یزد بوده است که به صورت
تصادفی خوشهای با استفاده از فرمول کوکران, ۳۲۳ نفر انتخاب شدهاند. روش تحقیق پیمایشی
و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است. نتایج تحقیق نشان میدهد که بین متغیرهای
آگاهی زیستمحیطی» فردگرایی؛ رضایت از زندگی و رفتارهای زیستمحیطی رابطهی معناداری
وجود دارد؛ همچنین بین زنان و مردان در رفتارهای زیستمحیطی تفاوت معناداری وجود دارد.
نتایج تحلیل رگرسیونی نشان میدهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شدهی کلی متغیرهای
باقیمانده در معادلهی رگرسیون با همدیگر ۲۸ درصد از واریانس متغیر وابسته را تعیین میکنند.
خلاصه ماشینی:
برخي از تهديدات و بحـران هـاي زيسـت محيطـي نظيـر تغييرات آب و هوا، نازک شدن لايه ي اوزن ، جنگل زدايي، بحران غذا (بنتـون و ردکليـف ، ١٩٩٤: ١)٬ ازدياد جمعيت ، بالا رفتن سطح زنـدگي و افـزايش تقاضـاي مـردم ، پيشـرفت تکنولوژي، استفاده ي بهـره جويانـه و غيراصـولي از محـيط طبيعـي توسـط سـرمايه داران (کامونر، ١٣٨٢ :١٠-٣)، کنش هاي غير مسـؤولانه ي انسـان (صـالحي، ٢٠١٠: ٢٥)، افکـار عمومي را به طرز نگران کننده اي به خود معطوف کرده و حساسيت شـديدي نسـبت بـه محيط زيست در سطح جهاني به وجود آورده است (صالحي و امـام قلـي،١٣٩١).
رفتارهـاي زيسـت محيطـي مسؤولانه مجموعه اي از کنش هاي افراد جامعه نسبت به محيط زيست است کـه در يـک طيف وسيع از احساسات ، تمايلات وآمادگـي هاي خاص بـراي رفتـار نسـبت بـه محـيط زيست را شامل ميشود (کولمـاس و آگـيمن ، ٢٠٠٢).
نوردلاند و گاوريل (٢٠٠٢) اظهار ميکنند دليل احتمالي اين امر اين است که فرد در موقعيتي قرار ميگيرد که ميان منافع شخصي کوتـاه مـدت و منـافع جمعـي بلندمـدت تعارض پيش ميآيد؛ بنابراين به نظر ميرسد فردگرايي يکي از متغيرهـايي اسـت کـه بـر رفتارهاي زيست محيطي مسؤولانه افـراد تأثيرگـذار اسـت ؛ بـه ايـن صـورت کـه هرچـه فردگرايي در افراد بيشتر باشد.
باتوجه به مطالب فوق اين سؤالات مطرح ميشـود کـه وضـعيت رفتارهـاي زيست محيطـي در شهـرستان يـزد چگونـه اسـت ؟ و چـه رابطـه اي ميـان ميـزان آگـاهي زيست محيطي و رضايـت از زنـدگي و ميـزان فردگرايـي شـهروندان يـزد بـا رفتارهـاي زيست محيطي آنها وجود دارد؟ مباني نظري در اين بخش ، ابتدا مفاهيم نظريه هاي محيط زيست ، آگاهي زيست محيطـي، فردگرايـي و رضايت از زندگي به عنوان متغيرهاي مستقل اين تحقيق مـورد بحـث قـرار مـيگيـرد و سپس چارچوب نظري تدوين ميگردد.