چکیده:
با توجه به اینکه مهمترین اصل در روند تولید و فراوری محصول، سلامت آن است، یکی از کارآمدترین روشها برای تضمین سلامت و کنترل ایمنی غذا، به کارگیری سیستم HACCP در بخش تغذیه و مراکز تهیه و توزیع غذاست. به همین دلیل، شناسایی عوامل انگیزشی مؤثر بر پذیرش این سیستم اهمیت خاصی دارد. لذا در این مقاله عوامل مؤثر بر نظامهای انگیزشی بازاری، انگیزههای مقرراتی و مسئولیتی با استفاده از دادههای 80 واحد تولیدی صنایع غذایی استان خراسان رضوی (شهرهای منتخب مشهد و چناران) در چارچوب الگوی سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط بررسی شدند. نتایج نشان داد سن و تحصیلات مدیر، شاخص بازاریابی و کارایی بر شاخص انگیزههای بازاری تأثیر مثبت و معنیدار دارند. همچنین تحصیلات مدیر و شاخص بازاریابی دارای تأثیر مثبت و معنیدار بر شاخص انگیزههای مقرراتی اند. سن مدیر، شاخص بازاریابی و کارایی نیز بر شاخص انگیزه مسئولیتی تأثیر مثبت و معنیدار دارند. با توجه به یافتهها، کاهش اندک مالیات بنگاههای دارای سیستم HACCP و برگزاری کلاسهای ترویجی و آموزش رایگان کارکنان پیشنهاد شده است.
خلاصه ماشینی:
جایاشینگ مودالیج و هنسـون (١٧) معتقدنـد ایـن سه گروه انگیزه را می توان به انگیزههـای مربـوط بـه پیامـدهای مـالی ٨، افـزایش کـارایی منـابع 12 انسانی ٩، افزایش کارایی در مراحل فنی ١٠، بهبود وضعیت فروش و درآمد١١، افـزایش شـهرت و کاهش فشارهای تجاری ١٣، همگام بودن با مقررات دولتی ١٤ و پـیش بینـی مقـررات دولتـی و 15 قوانین مسئولیتی ١٦ تقسیم نمود که نقش هر یک بر پذیرش سیستم های ایمنی مـواد غـذایی قابـل 5.
در واقـع با بهبود هر یک از مؤلفه های ذکر شده بالا شاخص انگیزههای مبتنی بر بازار افـزایش یافتـه و بـا توجه به بهبود مقدار شـاخص انگیـزههـای مبتنـی بـر بـازار تمایـل بـه پـذیرش سیسـتم HACCP افزایش می یابد که جایاشینگ مودالیج و هنسون (١٧) نیز در مطالعـه خـود بـه ایـن نکتـه اشـاره داشته اند.
هر عاملی که موجب بهبود هر یک از مؤلفه های مـذکور شـود موجـب افـزایش مقـدار شاخص بازاریابی شده و این امر موجب افـزایش شـاخص انگیـزههـای مقرراتـی مـی شـود و از آنجاکه انگیزههای مقرراتی یکی از مهم ترین مشوقهای انگیزشی در پـذیرش سیسـتم HACCP محسوب می شود (١١، ١٦)، در نتیجه تمایل به پذیرش سیسـتم HACCP در واحـدهای تولیـدی صنایع غذایی استان خراسان رضوی افزایش می یابد.
بهبود وضعیت این شاخص ها تمایـل بـه پذیرش سیستم HACCP در واحدهای تولیدی صنایع غذایی را افزایش خواهد داد.
Economic incentives for firms to implement enhanced food safety controls: case of the Canadian red meat and poultry processing sector.
Identifying economic incentives for Canadian red meat and poultry processing enterprises to adopt enhanced food safety controls.