چکیده:
ادبیّات بازتاب تاثیر عواملی چون اجتماع، طبیعت، مذهب و... در فرد است که به شکلی هنرمندانه در قالب شعر یا نثر بیان می¬شود. اگرچه ادبیّات از جوهره روحی مشترک در میان انسان¬ها برخوردار است؛ امّا با ورود به هر سرزمینی رنگ و بوی خاصّ می¬یابد و در قالبهای محیطی، شکل¬های مختلف به خود می گیرد. ادبیّات تطبیقی با کنار زدن این قالب¬ها در پی یافتن جوهر¬ه اصلی ادبیّات انسانی است، تا با شناخت آن بر غنای فکر و اندیشة انسان بیفزاید و با نزدیک ساختن فکر و اندیشه، زمینة تفاهم و صلح جهانی را فراهم سازد. خیّام نیشابوری و ابوماضی از جمله شخصیّت¬هایی هستند که با وجود اینکه این دو شاعر در دو برهه زمانی متفاوت از هم زیسته¬اند، امّا وجوه تشابه بی¬شماری در اندیشه¬های شاعرانه آنان پیرامون ویژگی¬های دنیا از قبیل ناپایداری آن، غنیمت شمردن فرصت و شادمانی و بهره بردن از لحظه¬های آن وجود دارد. در این جستار به بررسی تطبیقی بازتاب سیمای دنیا و شیوة برخورد دو شاعر برجسته ادبیّات فارسی و عربی، خیّام نیشابوری و ایلیا ابوماضی بر پایة مکتب اروپای شرقی پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
خیام نیشابوری و ابوماضی از جمله شخصیتهایی هستند که با وجود اینکه این دو شاعر در دو برهۀ زمانی متفاوت از هم زیستهاند، اما وجوه تشابه بیشماری در اندیشههای شاعرانه آنان پیرامون ویژگیهای دنیا از قبیل ناپایداری آن، غنیمت شمردن فرصت و شادمانی و بهره بردن از لحظههای آن وجود دارد.
در این جستار به بررسی تطبیقی بازتاب سیمای دنیا و شیوة برخورد دو شاعر برجسته ادبیات فارسی و عربی، خیام نیشابوری و ایلیا ابوماضی بر پایة مکتب اروپای شرقی پرداخته شده است .
در این میان برخی از آنها به بررسی تطبیقی پارهای از اندیشههای خیام و ابوماضی پرداختهاند؛ از جمله: علی پیرانی شال(1388) در مقالة «الذهول و الغموض بین الخیام و ایلیا أبیماضی»، مجلة انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، شماره 13 که به بررسی تطبیقی مسأله حیرت و سرگشتگی در شعر دو شاعر اشاره نموده است.
سعید حسامپور و حسین کیانی(1390) در مقالة «بررسی تطبیقی معمای هستی در اندیشة عمرخیام نیشابوری و ایلیا ابوماضی لبنانی بر پایة مکتب اروپای شرقی»، فصلنامة لسان مبین، شمارة 3 که به بررسی جهانبینی و اغتنام فرصت در شعر دو شاعر اشاره کرده و نتیجه گرفته است که خیام در بهرهگیری از فرصت بر می ومعشوق تأکید میکند وابوماضی بر طبیعت و زیباییهای آن.
براساس آنچه در آیینة اشعار این دو شاعر برجسته مشاهده گردید، هر دو شاعر بر مفهوم ناپایداری دنیا تأکید اساسی نموده و آن را یکی از اصلیترین درون مایههای شعری خود قرار دادهاند؛ البته باید گفت که در این اندیشه، ابوماضی تا حدودی تحت تأثیر خیام بوده و با الهامگیری از اندیشة پیر نیشابور به بیان این مفهوم پرداخته است.