چکیده:
مال حرام یکی از مهمترین عوامل انحراف انسان از مسیر سعادت و سقوطش از مقام بندگی است. این نوشتار با هدف تبیین نظر اسلام نسبت به گرایش به مال حرام در بعد بینشی، نگاشته شده است. دین اسلام به نوع بینش انسان در گرایش به کسب مال حرام بسیار اهمیت میدهد. ضعف در شناخت ذات و صفات خداوند متعال، عدم توجه به احکام شرعی و معاد، و غایت انسان، از عوامل گرایش به مال حرام از دیدگاه اسلام است. اگر انسان به جایگاه والای خویش در نظام خلقت واقف باشد، به مال حرام گرایش نخواهد یافت. اگر انسان به حلال و حرام شرعی و راههای کسب روزی حلال واقف نباشد؛ همچنین به عواقب کسب مال حرام معرفت نداشته باشد، گرایش وی به مال حرام، دور از انتظار نخواهد بود. مقاله حاضر به روش تحلیلی ـ توصیفی به این موضوع پرداخته است.مال حرام یکی از مهمترین عوامل انحراف انسان از مسیر سعادت و سقوطش از مقام بندگی است. این نوشتار با هدف تبیین نظر اسلام نسبت به گرایش به مال حرام در بعد بینشی، نگاشته شده است. دین اسلام به نوع بینش انسان در گرایش به کسب مال حرام بسیار اهمیت میدهد. ضعف در شناخت ذات و صفات خداوند متعال، عدم توجه به احکام شرعی و معاد، و غایت انسان، از عوامل گرایش به مال حرام از دیدگاه اسلام است. اگر انسان به جایگاه والای خویش در نظام خلقت واقف باشد، به مال حرام گرایش نخواهد یافت. اگر انسان به حلال و حرام شرعی و راههای کسب روزی حلال واقف نباشد؛ همچنین به عواقب کسب مال حرام معرفت نداشته باشد، گرایش وی به مال حرام، دور از انتظار نخواهد بود. مقاله حاضر به روش تحلیلی ـ توصیفی به این موضوع پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
ضعف در باور به رازقیت خدا براساس آموزههای اسلامی تمامی امور عالم به دست خداوند صورت میگیرد و انسان باید در تمامی امور ازجمله رزق و روزی، به خدای متعال توجه کند و او را در این امر دخیل بداند، و ملتفت باشد که وقتی روزی حلال از جانب خدای متعال تضمین شده است، دیگر نیازی به مال حرام ندارد.
امیرمؤمنان علی( نیز از این باور برای دعوت به تقوای الهی بهره برده است و میفرماید: «اتقوا معاصی الله فی الخلوات فإن الشاهد هو الحاکم» (مجلسی،1403ق، ج70، ص308)؛ از معصیت الهی در خلوتها اجتناب کنید؛ چراکه (روز قیامت) همان که ناظر رفتار انسان است، همان حاکم میباشد؛ یعنی اگر انسان فکر کند که در روز قیامت به محضر یک حاکم و قاضی وارد خواهد شد که خود اصلیترین شاهد دادگاه است بسیار رفتارهای خود را مراقبت خواهد کرد و تن به اعمال خلاف شرع ازجمله کسب مال حرام نخواهد داد.
ثانیا، اگر انسان فکر کند که خداوند متعال هرچند بر اعمال وی علم دارد ولی قدرت بازخواست او و برانگیختن او در روز قیامت را ندارد بازهم به رفتارهای خلاف شرع خود که کسب مال حرام یکی از مصادیق آن است، ادامه خواهد داد.
توجه انسان به جایگاه خویش در نظام خلقت، و اینکه برای چه امر مهمی پا در این کره خاکی نهاده است، سبب خواهد شد هر عملی را در شأن خود نبیند؛ در نتیجه از گرایش بهکسب مال حرام که منهی خداوند متعال است دست خواهد کشید.