چکیده:
بحران بازنمایی از اصطلاحات متعلق به نقد و نظریه ادبیات پسامدرن است. این عبارت به بحرانهای عصر حاضر ازقبیل بحران معنا، سرگشتگی انسان معاصر درمیان انبوهی از دادههای معتبر و نامعتبر، ازخودبیگانگی و... اشاره دارد. ادبیات بهمثابه آینه تمامنمای زندگی انسان، بازگوکننده این بحرانها در دوره معاصر است. رمان آزادهخانم و نویسندهاش یا آشویتس خصوصی دکتر شریفی، نوشته رضا براهنی، از شناختهشدهترین رمانهای سهدهه اخیر ایران است. این رمان را میتوان اثری درخور توجه در شیوه داستاننویسی پسامدرن ایران دانست. در مقاله حاضر، بحران بازنمایی در رمان آزادهخانم و نویسندهاش، با تکیه بر "سوژه"، بهمثابه جایگزین فلسفی مفهوم "انسان"، تحلیل شده است. در این تحلیل، عوامل بحرانیشدن بازنمایی، پیامدهای آن بر سوژه انسانی و نوع تاثیرگذاری آن بر شخصیتها در اثری داستانی بررسی و تبیین شده است؛ درنتیجه، بحرانهایی چون بحران هویت، بحران شخصیت و... را میتوان از عوارض ابتلای انسان امروز به بحران بازنمایی دانست.
خلاصه ماشینی:
در مقاله حاضر، بحران بازنمایی در رمان آزاده خانم و نویسنده اش ، با تکیه بر "سوژه "، به مثابه جایگزین فلسفی مفهوم "انسان "، تحلیل شده است .
درباره رمان آزاده خانم و نویسنده اش تاکنون پژوهش هایی انجام شده که بیشتر آنها به تحلیل ویژگی های روایت شناسانه و کشف شگردهای داستان پردازی پست مدرن در این اثر معطوف است .
این قسمت از رمان ، که نزدیک به شصت صفحه از کتاب را به خود اختصاص داده است ، مبنایی برای بازنمایی های مختلف از یک شخصیت (آزاده خانم ) است که تا پایان کتاب به شیوه های گوناگون در ارتباط با زندگی شخصیت نویسنده (دکتر شریفی ) در رمان حاضر شده اند.
این رهایی در آنچه از تأثیر و تأثر آزاده خانم با شخصیت های شهیر دوران کهن و معاصر بیان شد یا سفر او در زمانی چهارروزه به پترزبورگ و تجربه اش در میان متنیت با داستانی از داستایفسکی یا دیگران ، بیان کننده آزادی سوژه و امکان بازی ذهن در زمینه دلخواه او است .
در رمان آزاده خانم و نویسنده اش کنشگران متعددی که راوی با آنها در رابطه عاطفی قرار گرفته و در فصل هایی به صورت متناوب از آنها نام برده شده است ، همگی شخصیت های خیالی هستند.
ازاین جهت ، می توان رمان آزاده خانم و نویسنده اش را ازجمله معدود رمان هایی دانست که به خوبی توانسته است این وضعیت بحرانی را در خود به نمایش بگذارد و به منزله یکی از رمان های موفق پسامدرن ایران شناخته شود.