چکیده:
مقدمه: توسعه شهرنشینی و تبدیل مناطق روستایی به شهرها با تغییرات کاربری اراضی و فشار بر سیستمهای طبیعی همراه است. یکی از سیستمهای طبیعی، رودخانهها هستند که در نواحی شهری تحت تاثیر فعالیتهای انسان قرار میگیرند.
اهداف: هدف تحقیق حاضر شبیهسازی و برآورد تغییرات پارامترهای هیدرولوژیکی شامل میزان تولید رواناب سطحی، دبی رودخانه، نفوذپذیری و میزان تبخیر و تعرق میباشد.
مواد و روشها: این پژوهش، با استفاده از مدل نیمه توزیعی SWAT در دو مقطع گذشته بیست سال گذشته(1998) و حال حاضر(2018) در حوضه آبریز دربند صورت گرفته است. همچنین در این تحقیق برای واسنجی مدل از الگوریتم SUFI2 استفادهشده است.
نتیجهگیری: نتایج تحقیق نشان میدهد بعد از بهینهسازی پارامترهای مورداستفاده در SWAT- CUP ، مقدار ضریب نش- ساتکلیف ( NS) و ضریب تعیین (R2) سال 1998 در مرحله واسنجی به ترتیب معادل 34/0 و 43/0 میباشد برای دوره اعتبارسنجی مقدار ضریب نش- ساتکلیف و ضریب تعیین به ترتیب برابر با 30/0 و 39/0 میباشد. همچنین، مدل SWAT- CUP در وضعیت موجود حوضه دربند – گلابدره برای سال 2018 موردبررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج هیدرو گرافهای مشاهداتی و شبیهسازیشده و مقادیر ارزیابی کار آیی مدل در ادامه ارائهشده است. مقدار ضریب نش –ساتکلیف(NS) و ضریب تعیین(R2)، به ترتیب 31/0 و 46/0 در دوره واسنجی ، 33/0 و 39/0 در دوره اعتبارسنجی برآورد شده است. طبق نتایج ارزیابی کارایی مدل بر اساس ضریب نش –ساتکلیف(NS) و ضریب تعیین(R2)، نشان از توانایی مدل swat در شبیهسازی رواناب حوضه دارد. همچنین نتایج حاصل از شبیهسازی نشان میدهد تغییرات کاربری در محدوده موردمطالعه باعث تغییر در مقادیر CN ، رواناب سطحی و تبخیر و تعرق در سطح کاربریها در بازه زمانی 20 ساله شده است.