چکیده:
ﺣﻮادث و روﯾﺪادﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎری در ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ رخ داده ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮل اراده ﻣﻠﺖ ﺑﻮده و ﺑـﺮ روﻧـﺪ اﻧﻘـﻼب ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻓﺮاواﻧﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ، ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺣﻮادث واﻗﻌـﻪ ﻫﻔـﺪه ﺷـﻬﺮ ﯾﻮر ﭘﻨﺠـﺎه و ﻫﻔـﺖ اﺳـﺖ ، ﮐـﻪ از ﻣﻬﻤﺘـﺮﯾﻦ رﺧﺪادﻫﺎی اﯾﻦ ﻣﻘﻄﻊ از ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﯽرود، ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ارﺗﺒﺎط و ﻧﺘﺎﯾﺞ آن ﺑﺎ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺿﺮورت اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﻣﻮﺿﻮع واﻗﻌـﻪ ﻫﻔﺪه ﺷﻬﺮﯾﻮر و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی آن، ﻫﻤﭽﻨﺎن وﺟﻮد دارد. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارک آرﺷﯿﻮی، در ﺻﺪد آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﭘﺮﺳﺶ ذﯾﻞ ﭘﺎﺳﺨﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﯿﺎﺑﺪ و ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺒﯿﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع و ﭘﺮﺳﺶ ﺑﭙﺮدازد، از اﯾﻦرو ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی داﺧﻠﯽ واﻗﻌﻪ ﻫﻔﺪه ﺷﻬﺮﯾﻮر ﺑﻪ ﺗﺒﻌـﺎت و ﺗﺄﺛﯿﺮات آن ﺑﺮ روﻧﺪ ﭘﯿﺮوزی اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ، اﯾﻦ واﻗﻌﻪ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی و ﻧﻈﺎﻣﯽ ﮐﺸﻮر دارای ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺗﺰﻟﺰل در ارﺗﺶ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ رﮐﻦ ﻗﺪرت رژﯾﻢ ﭘﻬﻠﻮی، ﮔﺴﺘﺮش اﻋﺘﺼﺎﺑﺎت، ﻓﻠﺞ ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد و ﺗﺤﮑﯿﻢ رﻫﺒﺮی اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ)ره( از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی آن ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ﭘﮋوﻫﺶ، اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺪوام ﻣﺒﺎرزات ﻣﺮدم و ﺗﺴﺮﯾﻊ ﺳﻘﻮط رژﯾﻢ ﮔﺮدﯾﺪ.
خلاصه ماشینی:
بررسي پيامدهاي واقعه هفده شهريور و تأثير آن در روند پيروزي انقلاب اسلامي احمد لعبت فرد١* 2 طاهره ظفري چکيده حوادث و رويدادهاي بسياري در فرايند انقلاب اسلامي رخ داده که معلول اراده ملت بوده و بـر رونـد انقـلاب تأثير فراواني داشته است ، يکي از اين حوادث واقعـه هفـده شـهريور پنجـاه و هفـت اسـت ، کـه از مهمتـرين رخدادهاي اين مقطع از تاريخ سياسي معاصر ايران به شمار ميرود، که هنوز تحليلي منسجم پيرامون ارتباط و نتايج آن با انقلاب اسلامي انجام نشده است .
با توجه به يافته ها، اين واقعه در ساختار سياسي، اقتصادي و نظامي کشور داراي تأثير بوده است و تزلزل در ارتش به عنوان مهمترين رکن قدرت رژيم پهلوي ، گسترش اعتصابات ، فلج شدن اقتصاد و تحکيم رهبري امام خميني (ره ) از مهمترين پيامدهاي آن مـيباشـد و بر اساس يافته هاي حاصل از پژوهش ، اين رويداد عامل تدوام مبارزات مردم و تسريع سقوط رژيم گرديد.
ابعاد واقعه اين روز چنان گسترده بود که خود درباريان هم به وحشت افتادنـد، ثـابتي در کتـابش بيـان ميکند که : صبح روز هفده شهريور در حالي که زد و خورد در ميدان ژاله ادامه داشت و من در دفتـر خـود در ساواک مشغول به کار بودم ، آزمون وزير مشاور در امور اجرايي به من تلفن کرد و گفت به من خبر دادند که مأمورين نظامي در ميدان ژاله به جمعيت تيراندازي کردند و چند نفر کشته شده اند...