چکیده:
قیمتگذاری حسابرسی نخستین و تاثیر آن بر استقلال و کیفیت حسابرسی، همواره مورد توجه بازار سرمایه، نهادهای ناظر و نهادهای حرفه حسابرسی بوده است. در رابطه با قیمتگذاری حسابرسی نخستین، دو نظریه رقیب وجود دارد. نظریه اول حامی وقوع پدیده نرخ شکنی و نظریه دوم مخالف وقوع پدیده نرخ شکنی میباشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی وقوع یا عدم وقوع پدیده نرخ شکنی با توجه به عواملی همچون نوع شرکت صاحبکار، میزان رقابت و طبقه شرکتهای بورسی میباشد. جامعه آماری شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. برای آزمون فرضیهها از تکنیک رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که نوع شرکت صاحبکار و طبقه شرکتهای بورسی در قدرت تبیین نظریههای رقیب موثر نبوده و در تمامی موارد، پدیده نرخ شکنی به صورت معناداری وجود دارد. در عوض، میزان رقابت تا میزان قابل ملاحظهای در قدرت تبیین نظریهها موثر میباشد. بدین صورت که با افزایش رقابت، پدیده نرخ شکنی کاهش مییابد.
Initial audit pricing and its impacts on independence and audit quality have great of interest in capital markets, supervisory legislations and audit profession institutions. There are two competing theories regarding the initial audit pricing. The first theory supports low-balling phenomenon while the second theory is against low-balling. The main objective of the current study is to investigate the occurrence/ non-occurrence of low-balling due to factors such as the type of client's company, the degree of competition and classification for listed Companies. The statistical population includes all companies listed on the Tehran Stock Exchange and Iranian's non-listed companies. Multiple regression techniques employed to test the hypotheses. Result shows that the type of client's company and classification for listed Companies do not affect the power of expressing the competing theories and low-balling phenomenon significantly exists in all cases. Instead, the degree of competition considerably affects the power of expressing the competing theories. With the increase in competition, low-balling decreases.
خلاصه ماشینی:
پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي شماره ٤٢/ تابستان ١٣٩٨ (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١- نظريه دي آنجلو منبع : بر گرفته از تحليل هاي دي آنجلو، ١٩٨١ داي (١٩٩١) معتقد است تخفيف ارائه شده در مبلغ حق الزحمه حسابرسي نخستين ، تابع قدرت چانه زني (و نه مزيت رقابتي) مي باشد (شکل دو را ببينيد).
پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي شماره ٤٢/ تابستان ١٣٩٨ (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٢- نظريه داي منبع : برگرفته از تحليل هاي داي، ١٩٩١ با توجه به توضيحات پيش گفته و همچنين با در نظر داشتن اين نکته که در ايران ، اغلب حق الزحمه حسابرسي در صورت هاي مالي افشا مي شود، بنابراين با توجه به شکل ٢ انتظار مي رود بخشي از نظريه داي (بخش مشخص شده از طريق خطوط ممتد) نسبت به بخش ديگر (بخش نقطه چين ) قدرت تبيين کنندگي بيش تري داشته باشد.
پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي شماره ٤٢/ تابستان ١٣٩٨ ٦- آمار توصيفي نتايج حاصل از آمار توصيفي مندرج در جدول ٢ گوياي اين مطلب است که اختلاف ميانگين بين حق الزحمه حسابرسي نخستين و حق الزحمه حسابرسي سال هاي آتي در شرکت هاي بورسي و غيربورسي، فضاي کم تر رقابتي و شرکت هاي بورسي با طبقه بالا و پايين معنادار و همواره پديده نرخ شکني رخ مي دهد.
, (1990), "Determinants of Fee Cutting on Initial Audit Engagements", Journal of Accounting Research, No. 1, Vol. 28, PP.
"The Pricing of Audit Services: Theory and Evidence", Journal of Accounting Research, No. 3, Vol. 22, PP.