چکیده:
تاثیر نوآوری و خلاقیت بر میزان رقابتپذیری بنگاههای اقتصادی در سطح بینالمللی هر روزه در حال افزایش است. در سالهای اخیر تاکید بر پایهریزی اقتصاد دانشبنیان، افزایش تولیدات جدید مبتنیبر دانش و فناوری در اولویت سیاستگذاریهای کلان اقتصادی کشورها قرار گرفته است. نوآوری با بسط بازارهای نوین، سهم بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها برعهده دارد. این مطالعه به تحلیل اثر درجه باز بودن اقتصاد بر اقتصاد اندیشه (در این مطالعه، نوآوری بهعنوان نماینده اقتصاد اندیشه در نظر گرفته شده است) با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی فضایی در قالب مدل رشد درونزای رومر برای اقتصاد ایران و شریک تجاری آن (شامل 14 کشور توسعهیافته و در حال توسعه) طی سالهای 2013-1995 پرداخته شده است. نتایج حاکی از اثر مثبت و معنادار متغیرهای شاخص توسعه انسانی، مخارج تحقیق و توسعه و درجه باز بودن اقتصاد بر نوآوری است. ازاینرو میتوان پیشنهاد کرد که این کشورها و خصوصا ایران شناخت دقیقی نسبت به ساختار اقتصادی خود بهمنظور انتخاب صحیح شرکای تجاری با دانش و تکنولوژی بالا پیدا کنند و با تعدیل تعرفه کالاهای وارداتی سرمایهای بهصورت هدفمند امکان واردات کالاهای حامل دانش را مهیا و برای جذب و بومی کردن تکنولوژیهای وارداتی و تولید کالای نوآوریمحور اقدام شود.
Internationally, the impact of innovation and creativity on competitiveness degree of firms has been increasingly enhanced even daily. Therefore, emphasizing on knowledge-based economy as well as the development of new high tech products has been taken priority over macro policy makings across the world. It is noteworthy to highlight that innovation can play a major role in economic growth of different countries through the development of new markets. This article aims to investigate the impact of economic openness on knowledge-based economy through using spatial econometric approach based on Romer’s indigenous growth model for Iranian economy and selected commercial partners (including 14 developed and developing countries) during 1995-2013. The results show that significant variables such as human development, research and development (R&D) and economic openness degree on knowledge-based economy have had considerable effects on the innovation. Thus, it is proposed that these countries, particularly, Iran get clear realization about their own economic structures in a bid to choose their high-tech commercial partners. It is further suggested that targeted modification of tariffs for imported capital goods can pave the way to import knowledge-intensive goods. Also, the nationalization of their imported high-technologies as well as product-oriented innovations should be taken into account.
خلاصه ماشینی:
این مطالعه به تحلیل اثر درجه باز بودن اقتصاد بر اقتصاد اندیشه (در این مطالعه ، نوآوری به عنوان نماینده اقتصاد اندیشه در نظر گرفته شده است )بـا استفاده از رهیافت اقتصادسنجی فضایی در قالب مدل رشـد درونـزای رومـر بـرای اقتصـاد ایـران و شـریک تجاری آن (شامل ١٤کشور توسعه یافته و در حال توسعه ) طی سال های ٢٠١٣-١٩٩٥ پرداختـه شـده اسـت .
نتایج تحقیق بیانگر انباشت تحقیق وتوسعه داخلی موتور نوآوری چین است هرچند اثر انتشار فناوری بین المللی بر نوآوری داخلی قابل چشم پوشی نیست ، همچنین بیان می دارند واردات پیشرفت نوآوری را مسدود میکند درحالی که سرمایه گذاری مستقیم خارجی ٥ موجب شتاب بیشتر در فعالیت های نوآوری چین می شود.
نتایج برآورد مدل سازی معادلات ساختاری با وجود اثرات ثابت (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به نتایج به دست آمده در جدول ٥، تأثیر مخارج تحقیق و توسعه بر نوآوری مثبت و معناداری است .
فعالیت های تحقیق و توسعه باعث پیشرفت تکنولوژی تولید، تنوع تولید و افزایش بهره وری عوامل تولید در پروسه تولید می شود، با توضیحات فوق انتظار میرود در برآوردهای صورت گرفته ، متغیر تحقیق و توسعه اثر مثبت معناداری بر رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی داشته باشد که این مطلب طبق نتایج به دست آمده در جدول ٥تأیید می شود.