چکیده:
ﺷﺎﯾﻌﻪ واژهای اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﮐﺎرﺑﺮد آن را در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح و ﻃﺒﻘﺎت و در ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻣﻊ ردﯾﺎﺑﯽ ﻧﻤﻮد و ﺷﺎﯾﺪ ﻫﯿﭻ ﻣﺤﻔﻞ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﻧﺘﻮان ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ واژه در آﻧﺠﺎ اﯾﻔﺎی ﻧﻘﺶ ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ. ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ ارﮐﺎن ﻋﻤﻠﯿﺎت رواﻧﯽ ﯾﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪام رواﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ از ﺑﺪو ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮی، در ﺗﻤﺎم ﺗﻌﺎﻣﻼت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺟﺮﯾﺎن داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و در آﯾﻨﺪه ﻧﯿﺰ ﺗﺪاوم ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ «ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬاری ﺷﺎﯾﻌﺎت ﺑﺮ اﻓﮑﺎر ﻋﻤﻮﻣﯽ» اﺳﺖ. ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ آﻣﺎری اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ را 44 ﻧﻔﺮ از ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن و ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﺣﻮزه ﻋﻤﻠﯿﺎت رواﻧﯽ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ داده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﯽ – ﻃﺒﻘﻪ ای از ﺑﯿﻦ 112 ﻧﻔﺮ از ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن اﯾﻦ ﺣﻮزه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻧﺪ. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ای ﻣﺘﺸﮑﻞ از 26 ﺳﺆال در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﻬﯿﻪ و ﭘﺲ از ﺗﻮزﯾﻊ و ﺟﻤﻊ آوری ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ، ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﺮم اﻓﺰار spss ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ آﻣﺎری ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ؛ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ از ﺗﺠﺰﯾﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﺆاﻻت ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺷﺎﯾﻌﻪ ﺑﺮ اﻓﮑﺎر ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از: اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﺗﻬﯿﻪ ﻃﺮحﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪای ﻻزم، ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮوه ﻫﺎی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺎﯾﻌﺎت ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ دﺷﻤﻦ و اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ، ﺗﺪوﯾﻦ راﻫﺒﺮد ﻧﻈﺎم ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﯾﻌﻪ، اراﺋﻪ آﻣﻮزشﻫﺎی ﻻزم ﺑﻪ اﻓﺮاد، ﮐﺎرآﻣﺪ ﺳﺎزی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﯾﺠﺎد ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا پرسشنامه اي متشکل از ٢٦ سؤال در رابطه با متغيرهاي تحقيق تهيه و پس از توزيع و جمع آوري پرسشنامه ها، پاسخ ها از طريق نرم افزار spss مورد تجزيه وتحليل آماري قرار گرفت ؛ که نتايج حاصله از تجزيه وتحليل سؤالات پرسشنامه ، مهم ترين راهکارهاي مقابله با تأثير شايعه بر افکار عمومي عبارت اند از: انجام تحقيقات مرتبط و تهيه طرح هاي مقابله اي لازم ، تشکيل گروه هاي کارشناسي به منظور شناسايي شايعات هدفمند دشمن و اقدامات پيشگيرانه ، تدوين راهبرد نظام مقابله با شايعه ، ارائه آموزش هاي لازم به افراد، کارآمد سازي اجتماعي و ايجاد شفافيت اجتماعي.
دشمنان با اتکا به شايعه -که يکي از مهم ترين ابزارهاي جنگ نرم است - به دنبال ايجاد فضاي ناسالم و به خطر انداختن امنيت عمومي، انحراف افکار و اذهان عمومي از اهداف اصلي به سوي اهداف جزئي، ايجاد تفرقه ، رويارويي و صف بندي اقشار مختلف جامعه ، ايجاد جو بدبيني و سلب اعتماد مردم از دولتمردان و از همه مهم تر گسترش ناامني و اضطراب در کشور عزيزمان هستند.
شايعات که سال هاست به صورت هدفمند از سوي دشمنان ، در راستاي تغيير افکار عمومي و در راستاي به کرسي نشاندن اهداف شوم خويش دنبال ميشوند، از طريق رسانه هاي ملي، اينترنت ، شايعه سازي و پخش اخبار دروغ و بيپايه واساس در بين افراد جامعه ، به صورت خيلي آهسته و هدفمند، ديدگاه مردم را نسبت به سياست هاي کلي نظام تغيير ميدهند.