چکیده:
ریسکهای اساسی تامینکنندگان پیچیدگی و آسیبپذیری زنجیره تامین را افزایش می دهد و گاهی سبب بروز اختلال در تامین مواد می شود؛ بنابراین باید این ریسکها را پیشبینی کرد و با ارائه راهکارهایی از قبل آماده مواجهه با آنها شد. در این پژوهش به شناسایی ریسکهای مختل کننده در زنجیره تامین «شرکت فولاد مبارکه» و سپس کاهش اثرات احتمالی آنها برای چهار دوره آتی پرداخته شده است. با توجه به نظر خبرگان شرکت، الکترود گرافیتی، استراتژیک ترین ماده موردنیاز شرکت و ریسکهای مرتبط با تامین آن مهمترین ریسکهای مختل کننده زنجیره تامین شناسایی شد. وزن این ریسکها با روش ANP بهدست آمد که مهمترین ریسک، ریسک عدم انعطاف پذیری تامینکنندگان با وزن 5436/0 تعیین گردید. سایر ریسکها با توجه به اهمیت آنها بهترتیب ریسک زمان تحویل طولانی سفارش ها، ریسک کیفیت پایین و ریسک افزایش قیمت با وزنهای 1911/0، 1716/0 و 0937/0 بودند. سپس یک مدل بهینه سازی با اهداف چهارگانه طراحی شد که هر تابع هدف درصدد حداقل سازی یکی از ریسکهای شناسایی شده بود. درنهایت مدل بهینه سازی اهداف چندگانه با دو روش اولویت مطلق و برنامهریزی آرمانی حل و نتایج آنها با هم مقایسه شد.
خلاصه ماشینی:
برای این منظور در این پژوهش پس از شناسایی ریسک های اصلی و مختل کننده زنجیره تأمین شرکت درخصوص تأمین الکترود گرافیتـی ، ایـن ریسـک هـا بـا روش فرآیند تحلیل شبکه ای وزن دهی و اولویت بندی میشوند؛ سپس بـا طراحـی یـک مـدل ریاضـی بهینه سعی میشود میزان الکترود گرافیتی از هر یک از تأمین کنندگان به مقداری تأمین شود که شرکت بتواند از قبل خود را برای مواجهه با ریسک های مختل کننده زنجیره تأمین آمـاده کنـد و بدین صورت قابلیت خود برای رسیدن به حداکثر پاسخگویی به نیاز مشتری را افزایش دهد.
رویکرد ارائه شده در ایـن پژوهش دارای ٣ مرحله است : در مرحله نخست ، ریسک های مختل کننده در زنجیره تأمین فولاد با استفاده از نظر خبرگان شناسایی شده و در مرحله ی دوم از طریق روش ANP، این ریسک هـا و شرکت های تأمین کننده الکترود گرافیتی اولویت بندی میشوند.
این ریسک ها که در جدول ٢، نشان داده شده اند عبارت اند از: ریسک های افزایش قیمت به - دلیل استراتژیک بودن الکترود گرافیتی همچنین افزایش ٢٠ برابـری قیمـت جهـانی آن ؛ ریسـک عدم انعطاف پذیری در ظرفیت تولید از سوی تأمین کنندگان به دلیل تقاضای بالای جهانی الکتـرود و همچنین تحریم های اتفاق افتاده در چند سال اخیر؛ ریسک زمان تحویل طولانی سفارش ها به - دلیل خرید و تهیه از نقاط دور و نزدیـک و همچنـین ریسـک کیفیـت پـایین بـه دلیـل احتمـال نامرغوب بودن مواد اولیه ارسالی.
نتیجه گیریوپیشنهادها در این پژوهش رویکردی ترکیبی ارائه شد که در مرحله نخست آن با توجه به نظر خبرگـان ریسک های مختل کننده زنجیره تأمین شرکت فـولاد درخصـوص تـأمین کننـدگان مـاده حیـاتی الکترود گرافیتی پیش بینی شده و با روش فرآیند تحلیل شبکه ای، اهمیت هر یک از آن ها تعیـین شد.