چکیده:
پژوهش حاضر از نوع نظری است و با هدف مطالعه تحریم صنایع هوایی (هوانوردی) و امنیت هوانوردی از منظر کنوانسیون های بین المللی هوایی به روش توصیفی – تبیینی انجام گرفته است گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای است. امروزه تحریم های بین المللی به عنوان ابزاری در جهت اعمال فشار بر کشورها از سوی جامعه جهانی و قدرتهای بزرگ مطرح می شود که این فشارها با هدف تغییر و تعدیل سیاست و منش کشورهای هدف صورت می گیرد ولی همیشه موفق نبوده و در بسیاری از مواقع فشار اصلی تحریم ها قواعد حقوق بشر دوستانه و حقوق بشر را تحت الشعاع قرار داده و باعث افزایش رنج و درد مردم این کشورها می شود. همچنین با توجه به روح معاهدات بینالمللی و اسناد سازمانهای تخصصی درمورد حملونقل هوایی همانند اسناد و قوانین مربوط به ایکائو، نباید هیچ محدودیتی در رابطه با حملونقل هوایی غیرنظامی دیگر کشورها ایجاد کرد. در حالی که آمریکا با اعمال تحریم هواپیمایی و ممنوعیت فروش قطعات هواپیماهای غیرنظامی آشکارا این قوانین را نقض کرده است. با بررسی حقوقی مفاد قانون تحریم به این نتیجه رسیده ایم که تحریم های هوایی علیه کشورمان با روح و متن کنوانسیون هواپیمایی کشوری مطابق نمی باشد. بنابراین از ایکائو به عنوان سازمان تخصصی سازمان ملل انتظار می رود که فشارهای عمومی بین المللی را بر ایالات متحد به عنوان عضوی از کنوانسیون در خصوص حذف تحریم ها اعمال نماید. تحریم صنایع هوایی یکی از انواع تحریم هاست که ظاهرا در قالب حفظ صلح و امنیت بین المللی اعمال می شود ولی با به خطر انداختن جان تعداد زیادی از انسانهای بی گناه، عدالت، صلح و حقوق بشر را، که هدف اصلی تمام کنوانسیونهای بین المللی است، زیر سوال می برد و نشانه ی بارز نقض حقوق بشر در جهان متمدن امروز است.
خلاصه ماشینی:
محمد رحیم زادورجوی و جمال بیگی در سال 1393 پژوهشی با عنوان نقض حقوق بشر در تحریم های بین المللی بر صنعت هواپیمایی ایران انجام دادند در این پژوهش بیان داشتند که تاثیرهای منفی برایمنی فعالیت های هوانوردی کشوری ایران به جاگذاشته است.
( غمامی ، 1392) تحریم هواپیمایی ایران ناقض قوانین بین المللی است ،گفتنی است در سال 1346، کشورهای جهان سازمان جهانی ایکائو و یاتا را که مخصوص خطوط هوایی پرواز هستند، به وجود آورده و بر اساس پیمان 96 مادهای ایکائو، این سازمان وظایفی نظیر حفظ جان انسانها، حفظ امنیت هوایی و کمک به توسعه صنعت هواپیمایی و همکاری شرکتها و جلوگیری از رقابت بینالمللی ناسالم را برعهده دارد.
. (فرهنگ ، 1392) نقض حقوق بشر و تلفات انسانی ناشی از تحریم حمل و نقل هوایی ایران از آنجا که تحریم صنعت هواپیمایی هر کشور منجر به محدودیت هایی برای آن مانند فرسودگی هواپیماها خواهد شد، این امر می تواند پیامدهایی مانند کاهش ایمنی و امنیت پروازی این هواپیماها و در نتیجه به خطر افتادن جان مسافران آنها را در پی داشته باشد.
این موضوع در مورد ایران و پیامدهای تحریم های اعمال شده علیه کشورمان قابل مشاهده است؛ بدین نحو که به دلیل فرسودگی برخی هواپیماها به دفعات شاهد سقوط و ایجاد مشکلاتی در حمل و نقل هوایی ایران بوده ایم که باعث از دست رفتن جان تعداد زیادی از افراد بی گناه شده است.