چکیده:
روایات «یلهی عنهم» از دسته احادیث معتبر و مقبولی هستند که گروهی از انسانها را از پرسش عالم برزخ معاف معرفی میکنند. این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از شیوه گردآوری کتابخانهای به مطالعه مفاد دقیق این روایات میپردازد و تعارض آنها با آیات و دیگر روایات را بررسی میکند. فهم دقیق روایات «یلهی عنهم» نشان میدهد که این روایات، گروهی از انسانها را تنها از سؤال برزخی معاف میکنند و سؤال برزخی با واقعیتهایی چون فشار قبر، ثواب و عذاب برزخی و مُسائله اخروی متفاوت است. بنا بر این، روایات مذکور با هیچیک از آیات و روایات، تعارض غیر قابل جمع نداشته و تنها برخی از آنها را تخصیص میزند.
خلاصه ماشینی:
بررسی تحلیلی مفاد روایت «یلهی عنهم»با رویکرد رفع تعارض ظاهری آن با آیات و دیگر روایات تاریخ دریافت: 15/2/1397 تاریخ پذیرش: 19/3/1398 نرگس نطقی چکیده روایات «یلهی عنهم» از دسته احادیث معتبر و مقبولی هستند که گروهی از انسانها را از پرسش عالم برزخ معاف معرفی میکنند.
فهم دقیق روایات «یلهی عنهم» نشان میدهد که این روایات، گروهی از انسانها را تنها از سؤال برزخی معاف میکنند و سؤال برزخی با واقعیتهایی چون فشار قبر، ثواب و عذاب برزخی و مُسائله اخروی متفاوت است.
برخی از آثار پیشین - که از این روایات به صورت کلی و گذرا یاد کردهاند؛ عبارتاند از: مقالهها: «فشار برزخی از نگاه حدیث»، عبدالهادی مسعودی و راضیه مقبل، نشریه حدیث و اندیشه، بهار و تابستان 1395، شماره 21، ص58-79؛ «بررسی نظر شیخ مفید( پیرامون حیات برزخی»، احمد احمدی، مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره دو، ص86ـ107 کتابها: حیاة ما بعد الموت، سید محمدحسین طباطبایی؛ معاد و عدل یا مراحل نهایی بشر، محمد علم الهدی؛ برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات، محمد عظیم محسنی دایکندی؛ حیات پس ازمرگ؛ تحقیقی درحیات برزخی، علی محمد اسدی، برزخ پژوهشی قرآنی و روایی، علی محمد قاسمی.
برخی آنان را چنین توصیف کردهاند که از سؤال و ثواب و عقاب در عالم برزخ دور هستند؛ در حالیکه این روایات از ثواب و عقاب آنها سخنی به میان نیاوردهاند، بلکه تنها آنها را از سؤال قبر معاف داشته است و سؤال با عذاب و ثواب متفاوت است؛ چنانکه نفی ثواب از مستضعفان و متوسطهای اهل ایمان بسیار بعید به نظر میرسد.