چکیده:
در راستای توسعه دیپلماسی علم و فناوری و تولید قدرت نرم، در دهههای اخیر بینالمللی کردن نهادهای آموزش عالی موردتوجه متخصصان و رهبران دانشگاهی قرارگرفته است. آموزش عالی بینالمللی نهتنها بهمثابه نماد اعتبار آموزش عالی، بلکه بهعنوان نماد توسعه ملی به سیاست قطعی توسعه آموزش عالی کشورهای مترقی و خواهان ترقی تبدیلشده است. در ایران نیز آموزش عالی بینالمللی بهعنوان یکی از سیاستهای نظام علم و فناوری در دوره پسابرجام، انتخابشده است. در این افق، تلاش میشود فعالیتهای بینالمللی نظام آموزش عالی ایران با تمرکز بر کشورهای خاص بهویژه همسایگان و جهان اسلام، گسترش یابد. آموزش عالی بینالمللی دارای ابعاد مختلفی است که تحرک دانشجویی و جذب دانشجویان خارجی یکی از سنتیترین و مهمترین شاخصهای آن است. در این مقاله، با رویکرد ترکیبی در چارچوب روش فرا تحلیل کیفی، ضرورت و سازوکار توسعه کارکنان دانشگاههای دارای راهبرد جذب دانشجوی بینالمللی در ابعاد نگرشی، دانشی و مهارتی باهدف تأمین رضایت دانشجویان و افزایش احتمال ماندگاری و وفاداری آنها بهصورت کلنگر مطالعه شده است. کارکنان مرتبط با دانشجویان بینالمللی نیاز به آموزش و توسعه در بعد نگرشی نظیر فهم ارزش فعالیتهای بینالمللی، بلندنظری و درک تفاوتهای فرهنگی و مشتریگرایی، در بعد دانشی نظیر شناخت نظام آموزش عالی و رشتههای تحصیلی، آگاهی از وضعیت فرهنگی و اجتماعی کشورها و میهماننوازی، بعد مهارتی نظیر زبان ارتباطی مناسب، تعامل بین فردی متناسب بافرهنگ عمومی و دانشگاهی، توانمندی و شایستگی در انجام دقیق وظایف و نقشهای آموزشی- دانشجویی و پاسخگویی، دارند. دانشگاههای دارای راهبرد جذب دانشجوی بینالمللی میتوانند همسو با اولویتهای شناساییشده در این پژوهش، بسته آموزش و توسعه ویژهای برای کارکنان مرتبط با دانشجویان بینالمللی، به روش علمی و به کمک متخصصان توسعه منابع انسانی، طراحی و عملیاتی کنند.
In the direction of the development of science and technology diplomacy and the production of soft power, the internationalization of higher education institutions has been attended by academic experts and leaders in recent decades. International higher education has become to certain policy of higher education development in developed and progressives countries as a symbol of higher education validity and national development symbol. The internationalization of higher education has selected as one of the science and technology policies in Iran, after the nuclear deal. In this horizon is triad the international activities of the Iranian higher education system is extended with emphasis on special countries especially neighbors and the Islamic world. International higher education has different dimensions that the student mobility and attraction of external students is one of its most important and traditional indicators. The current paper studied the necessity and mechanism for training and development of universities' human resources in attitude, knowledge and skill dimensions with the aim of external students satisfaction and increasing the probability of their retention and loyalty, using the qualitative meta-analysis method. The staff faced with international students need to train and develop in attitude dimension like understanding of international activities value, magnanimous and perception of cultural differences and customer orientation; in knowledge dimension like recognition of higher education system and courses, awareness from socio-cultural status of countries and hospitality; skill dimension like suitable communicative language, interpersonal interaction according to academic and public culture, ability and competency for accurate execution of educational- student duties and roles and accountability. The current research has a strategy for designing and implementing a special training and development package in universities that have internationalization strategy, for the staff faced with international students, using the scientific method and with the help of human resources development experts.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله ، با رویکرد ترکیبی در چارچوب روش فرا تحلیل کیفی، ضرورت و سازوکار توسعه کارکنان دانشگاه های دارای راهبرد جذب دانشجوی بین المللی در ابعاد نگرشی، دانشی و مهارتی باهدف تأمین رضایت دانشجویان و افزایش احتمال ماندگاری و وفاداری آن ها به صورت کل نگر مطالعه شده است .
برای تحرک علمی و جذب دانشجویان بین المللی، علاوه بر اعضای هیئت علمی، مدیران و زیرساخت های سخت و نرم ، کارکنان دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی دارای اهمیت تعیین کننده اند.
همچنین ، بر اساس تبیین چرایی آموزش و بهسازی کارکنان ، چگونگی توسعه منابع انسانی در دانشگاه های دارای راهبرد جذب دانشجوی بین المللی در ابعاد نگرشی، دانشی و مهارتی باهدف تأمین رضایت دانشجویان خارجی و افزایش احتمال ماندگاری و وفاداری آن ها بر اساس مبانی نیازسنجی آموزشی به صورت کل نگر١ ارائه شده است ؛ بنابراین ، این پژوهش با دو هدف اصلی تبیین چرایی و چگونگی آموزش و بهسازی منابع انسانی دانشگاه ها در فرایند بین المللی شدن برای پاسخ به دو سؤال اصلی شامل : ١.
به عنوان مثال ، الگوی تحرک علمی ١ با چهار بعد تحرک دانشجویان ، تحرک هیئت علمی، تحرک برنامه های علمی و تحرک پردیس های دانشگاهی (شکل ١)، یک مدل جامع برای ارزیابی وضعیت بین المللی شدن آموزش عالی دانشگاه ها است (ماحوزی و همکاران ، ١٣٩٥).
1 Institutional Research (IR) 2 Think Tank on International Students سالارآملی، حسین (١٣٩٥)، چالش ها و فرصت های پیش روی بین المللی شدن آموزش عالی در پسابرجام ، ابعاد فرهنگی و اجتماعی بین المللی شدن دانشگاه ها، به کوشش رضا ماحوزی، تهران ، نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، ص ٢٧٤-٢٥٩.