چکیده:
چکیده مهاجرت بازگشتی فرایند مهاجرت از روستا به شهر و اقامت نسبتاً طولانی در آنجا و سپس بازگشت به موطن روستایی است. عوامل مختلفی در این فرایند تأثیر داشته و مهاجران بازگشته در تحولات روستا نقش ایفا کردهاند. هدف تحقیق حاضر تحلیل و اثرات پیامدهای مهاجرتهای معکوس در تحولات روستایی شهرستان رشت در طی دو دهه اخیر است. سؤال اصلی مقاله این است که تحولات روستاهای بخش ساحلی در ابعاد مختلف توسعه تا چه حدی در تعداد و میزان مهاجرت معکوس رابطه دارد و میزان تفاوتها و اثرات و پیامدهای مهاجرتهای معکوس در روستاهای ساحلی و جلگهای چگونه بوده است؟ به همین منظور به روش کتابخانهای و میدانی به دنبال جمعآوری اطلاعات و اسناد مورد نیاز بوده و جهت تکمیل دادهها و اطلاعات از ابزاری مانند مشاهده مستقیم و عکس و پرسشنامه نیز استفاده نموده و برای تعیین جامعه نمونه در مطالعات میدانی از روش مورگان استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان میدهد مهاجرتهای روستایی در طی سالهای اخیر شدت یافته و خانوادهها تمایل زیادی برای بازگشت به روستاها دارند. این روند در روستاهای ساحلی به دلیل برخورداری از آب و هوای ساحلی بیش از سایر نقاط شدت دارد و اثرات اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فرهنگی بر جای گذاشته است که بیشترین اثر آن در بخش کالبدی قابل مشاهده است.
خلاصه ماشینی:
٦٥٠ 0 جدول ٩: ميزان تأثير مهاجرت معکوس در هم پيوستگي بافت مسکوني در زمان اجراي طرح هادي (به تصویر صفحه رجوع شود) در رابطه با نقش مهاجرت معکوس در ساخت فضاهاي تفريحي ٨٨ درصد در حد متوسط تا بسيار زياد تأثيرگذار بوده مقايسه اين نتايج با روستاهاي با فاصله کم نشان مي دهد که ميزان تغييرات در حد متوسط است به طوري که برخي از افراد در روستاها اقدام به ساخت فضاهاي گردشگري نموده اند که مورد استفاده روستائيان و گردشگران قرار مي گيرد و در روستاهاي با فاصله زياد نيز ميزان تغييرات در حد متوسط تا کم است جدول ١٠: ميزان تأثير مهاجرت معکوس در ساخت فضاهاي تفريحي (به تصویر صفحه رجوع شود) در لايحه برنامه پنجم توسعه ايران يک ماده به توسعه روستايي اختصاص دارد که به صورت مفصل در ١٣ بند به موضوعاتي مانند بهسازي روستاها، ارتقاي شاخص هاي توسعه روستايي و حمايت مالي کشاورزان از طريق اعطاي تسهيلات و همچنين گسترش بيمه اجتماعي روستاييان پرداخته است .
جدول ١١: ميزان تأثير مهاجرت معکوس در ساخت فضاهاي خدماتي (به تصویر صفحه رجوع شود) در مورد فضاهاي گردشگري در روستاهاي محدوده مورد مطالعه با توجه به برخي از روستاها مانند دهنه سر شيجان ، فشتکه و روستاهاي ساحلي که همگي داراي گردشگري هستند بنابراين بحث گردشگري در روستاهاي مورد مطالعه مطرح بوده و مورد توجه قرار گرفته است در اين رابطه در روستاهاي ساحلي ٦٣/٦ درصد در حد متوسط تا بسيار زياد اظهار داشته اند که مهاجرت معکوس بر ساخت فضاهاي گردشگري تأثيرگذار بوده است و در روستاهاي با فاصله کم از ساحل ٦٦/٦ درصد در حد زياد تا متوسط مهاجرت معکوس بر ساخت فضاهاي گردشگري تأثيرگذار بوده است در مجموع مقايسه نتايج نشان مي دهد که شدت اثرگذاري در روستاهاي ساحلي بيشتر بوده است جدول ١٢: ميزان تأثير مهاجرت معکوس برساخت فضاهاي گردشگري (به تصویر صفحه رجوع شود) نتيجه گيري و دستاورد علمي پژوهشي افزايش هزينه هاي زندگي در شهر و رشد قيمت خانه در مناطق حاشيه اي سبب شده تا مهاجرت معکوس در برخي مناطق شهري ايران شکل بگيرد.