چکیده:
کتابمقدس به منزلهی متن مبنا در دو دین یهودیت و مسیحیت از اهمیت بسیاری برخوردار است. در قرن بیستم ظهور نظریات جدید در حوزه ترجمه راه را برای ورود نگرشی نو، مبتنی بر اصول و ارزشهای برابرخواهانه، به ترجمهی کتابمقدس هموار کرد. در برخی ترجمههای جدید مترجمان کوشیدند با حذف عناصر جنسیتی، بازنگری در الگوهای قدرت و به کاربردن زبانی شمولگرا مطابق با معیارها و ارزشهای عصر جدیداز انحصارگرایی و مردسالاری حاکم بر کتابمقدس بکاهند.پژوهش پیش رو، ضمنبررسی اجمالی مبانی نظری در حوزه ترجمه، بر آن استبا ارائه توضیحات و مثالهایی عینی ورود اندیشهبرابریخواهی را به حوزه ترجمهی کتابمقدس و بازتاب آن را در ترجمههایی موسوم به ترجمههای شمولگرا نشان دهد و در نهایت توفیق آن را از منظربرابریخواهی جنسیتی بررسی کند.
The Bible as the main text in Judaism and Christianity has an important role in religious studies. In 20th century, the emergence of new translation theories paved the way for a new approach in Bible translations, based on egalitarian values and principles. Some translators of the Bible tried to reduce the exclusivity and patriarchy in the texts by eliminating the sexist elements, revising the patterns of power and using the inclusive language, according to modern criterion and values. The article, beside a short review of theoretical translation principles, aims to demonstrate the effect of egalitarian thought on bible translations a. it is also intended to clarify how successful the inclusive translations were from the aspect of gender equality.
خلاصه ماشینی:
ترجمه های کتاب مقدس به زبان هایی ماننـد زبـان فارسـی کـه بـه سـبب ضـمایر خنثـی حساسیت های کمتری برمیانگیزند، از بحث های فمنیسـتی دور مانـده انـد، امـا دور از ذهـن نیست که با گسترش و نفوذ دیدگاه برابریخواهانه ، مخالفت با زبان جنسیتی کتـاب مقـدس که ابتدا در نسخه های انگلیسی و آلمانی مورد توجه قرار گرفت ، در ترجمـه بـه زبـان هـای دیگر نیز بازنگریهایی در پی داشته باشد.
برای مثال سوزان شولتز(Susanne Scholz) یکی از پرکارترین پـژوهش گـران حـوزه ی الهیات فمنیستی و هرمنوتیک عهد عتیق است که در آثارش به ترجمه های برابریخواهانـه ی کتاب مقدس نیز توجه داشـته اسـت .
ترجمه لفظ گرایسنتی از آن رو کـه بـه خواننده این امکان را میدهد که از بین واژه های معادل به منظور متن اصـلی پـیببـرد بـرای مطالعه جدی وپژوهشی کتاب مقدس مناسب تـر اسـت (p٧٨,٢٠٠٠,Pilch).
ترجمه های شمول گرا به این پرسش پاسخ میدهند کـه اگـر نویسـنده کتاب مقدس در زمان حال میزیست از چه بیانی برای انتقال افکار و مقصود خود بهره مـی برد تا برای مخاطب عام قابل فهم باشد؟ در ترجمه های شمول گرا آن چه اهمیت دارد انتقـال روح متن و توجه به نحوه استفاده از واژه های عبری و یونانی است ، نه خـود آن واژه هـا در این دو زبان .
به هر حـال بـه نظـر مـیرسـد برای شکستن انحصار جنسیتی به تغییراتی بسیار بنیادیتر در ظاهر آیـات نیـاز اسـت و ایـن همان چیزی است که مخالفات ترجمه های شمول گرا از آن بیم دارند، نسـبت بـه آن هشـدار میدهند و دغدغه خود را با این پرسش مطرح میکننـد کـه شـمول گرایـی در ترجمـه هـای کتاب مقدس برای کسب رضایت برابریخواهان تا کجا پیش خواهد رفت .