چکیده:
در دهههای اخیر برنامهریزان و مدیران شهری به منظور مقابله با گسترش پراکنده وار شهرها، از یک جهت و از جهت دیگر برای احیاء بافت فرسوده و قدیمی مرکز شهر، پیکان رشد و توسعه شهر را به طرف این مناطق نشانه رفتهاند. این روند بازگشتی یا توسعهی درونی، شهرها را هرچه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک میکند. احیاء مراکز شهری نیازمند ایجاد تغییر و تحول بهویژه تحول در تراکم و کاربری زمین شهری است. عموماً چگونگی تغییرات تراکم و کاربری اراضی شهری، منعکسکننده تصویری گویا از نظر سیمای شهری است. در این تحقیق با استفاده از تغییرات دو شاخص تراکم و کاربری اراضی به بررسی روند توسعه درونی در بخشی از بافت فرسوده شمالی مرکز شهر زنجان پرداخته شده است. دوره مورد بررسی بین سالهای 1375-1388 است. برای بررسی روند فوق از تغییرات کاربری اراضی و اطلاعات پایهای پروانههای ساختمانی صادره در این دوره استفاده شده است. با بهرهگیری از روش Crosstab برای ارزیابی روند تدریجی تغییرات، نتیجه بهدست آمده حاکی از آن است که شرایط ایجاد شده در شهر در دوره مورد بحث، با شاخصهای توسعه درونی، سازگاریهای لازم را دارا است. اما بهدلیل مشکلات و موانع موجود بر سر راه تسریع فعالیتها، توسعه درونی دارای یک روند تدریجی و آهسته در بافت فرسوده شهر زنجان است.
In recent decades, in order to confront with the sporadic development of cities as well as to revitalize the old textures of the city centers, the city managers have turned their attentions towards these parts of the cities. These recursive or Brownfield redevelopments make the cities closer to a stable development process. Developing city centers, demands a significant change especially in the density and land use. In general, the density and land use changes reflects a clear picture of the city. In this research work, by investigating the changes in these two indices, the process of brownfield redevelopment of a part of old texture’s north in Zanjan is studied. The time period for this study is 1996-2009.To this goal some basic data on land use changes and the issued construction licenses have been used.Using an analytical model(crosstab)to evaluate the step-by-step changes, the results indicate that the resulting city conditions reasonably coincide with indices of the Brownfield redevelopment. Due to some obstacles and problems, however, these developments have occurred under a slow pace in the mentioned part of the city.
خلاصه ماشینی:
بررسی روند توسعه درون شهری با تاکید بر تغییرات تراکم و کاربری اراضی، نمونه موردی بافت فرسوده شمالی شهر زنجان (1388-1375) محسن احدنژاد1*، لیلا احمدی2، اصغر شامی3 و تقی حیدری4 1دانشيار گروه جغرافیا دانشگاه زنجان، 2کارشناسارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه زنجان 3کارشناسارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان، 4دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه تربیت معلم تهران تاريخ دريافت:10/6/92 ؛ تاريخ پذيرش: 12/12/92 چکیده در دهههای اخیر برنامهریزان و مدیران شهری به منظور مقابله با گسترش پراکنده وار شهرها، از یک جهت و از جهت دیگر برای احیاء بافت فرسوده و قدیمی مرکز شهر، پیکان رشد و توسعه شهر را به طرف این مناطق نشانه رفتهاند.
در این تحقیق با استفاده از تغییرات دو شاخص تراکم و کاربری اراضی به بررسی روند توسعه درونی در بخشی از بافت فرسوده شمالی مرکز شهر زنجان پرداخته شده است.
برای بررسی روند فوق از تغییرات کاربری اراضی و اطلاعات پایهای پروانههای ساختمانی صادره در این دوره استفاده شده است.
سیاست افزایش تراکم (ساختمانی و جمعیتی) و تغییر کاربری این نوع اراضی از جمله راهکارهایی است که میتوان در جهت رسیدن به توسعه درونی شهری از آن بهره برد.
در این تحقیق روند توسعه شهر زنجان و تطبیق آن با توسعهی درونی با تأکید بر تغییرات ایجادشده در بافت فرسودهی شهر بین سالهای 1375 تا 1388 مورد بررسی و ارزیابی واقع شده است.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل 7- تعداد پروانههای صادر شده 1388-1375، ماخذ: محاسبات نگارندگان تراکم ساختمانی استفاده از ارتفاع برای افزایش تراکم از دیرباز مورد توجه تصمیمگیرندگان مسائل شهری بوده است (لوکوربوزیه، 1993 به نقل از قربانی 1383).