چکیده:
جستار پیش رو به بررسی آثار هنرمندان فعال زن در حیطة «هنر اجرا» و «هنر محیطی» پرداخته است. مندیتا، وندرمولن و گودرزی، هنرمندان انتخاب‌شده در این پژوهش، بدن زنانة خود را به‌عنوان مدیوم اصلی برای خلق آثار هنریشان در طبیعت به‌کار گرفته‌اند. هدف کلی این پژوهش بررسی عوامل تأثیرگذار بر ایجاد شباهت‌ها و تفاوت‌ها در نحوة ارائه و استفاده از بدن زن در چیدمان‌ها یا اجراهایی است که هنرمندان هنر محیطی، در قیاس با حضور یا نقش بدن در هنر اجرا، در آثارشان استفاده کرده‌اند. پژوهش حاضر سؤالات در‌برگیرندة دو سؤال است: در نحوة ارائة عصر بدن در طبیعت چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی بین آثار هنرمندان مورد پژوهش وجود دارد؟ همچنین، نحوة ارائه و استفاده از عنصر بدن در آثار هنرمندان مورد پژوهش چگونه است؟ روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی و شیوة جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است. در راستای اهداف پژوهش، مصاحبه و پرسش‌نامه‌هایی نیز انجام شده است. شیوة تجزیه و تحلیل مطالب به صورت کیفی و تحلیل محتوا انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بدن در آثار هر سه هنرمند به‌عنوان یک ابژه و مدیوم اصلی به کار گرفته شده است، اما تفاوت‌های فرهنگی، جغرافیایی، خصوصاً باورهای مذهبی آن‌ها، توانسته تأثیر مهمی در نحوة ارائة متفاوت و سمبلیک هنرمندان از بدنشان در ارائة آثار هنریشان داشته باشد.
The present research proceeds to the works of three woman artists who are active in the fields of “performance art” and “environmental art”. Ana Mendieta, Karin Van der Molen, and Tara Goudarzi, the artists selected for this study, applied their feminine bodies as the main medium to create their artworks in nature. The general objective of this research is investigating effective factors in appearing similarities and differences in the manner environmental artists use and offer their body in installations and performances comparing to the presence or the role of body in works of performance artists. These are the questions of present research: What similarities and differences are seen between the works of study case artists in respect of presenting the body in nature. How is the element of body used in the work of study case artists? The research is carried out to answer these questions in descriptive-analytic method and the data are also collected in library and field study methods .To respond the research questions, descriptive and analytic research methods are applied and the data are collected through library and field study. Along with research objectives interviews and questionnaires are conducted as well. Interviews and questionnaires are also conducted in consistency with research objectives. Data analysis is done in qualitative and content analysis methods. Findings indicate that body is used in works of all three artists as an object and plays the role of the main medium, but cultural, geographic, and specifically religious beliefs had an essential effect in different symbolic offering ways of their art-works. The results also show that although these three artists emerged in different time, geographic, and religious conditions, common womanish thoughts and the concern of offering their art through body in the nature is clear in their works, but in totally different expression ways.
خلاصه ماشینی:
منـدیتا، وندرمولن و گودرزی، هنرمندان انتخاب شده در این پژوهش ، بدن زنانۀ خود را به عنوان مدیوم اصلی برای خلق آثار هنریشان در طبیعت به کار گرفته اند.
پیشینۀ پژوهش مقالات و کتاب های متعددی وجود دارند که به کرات به موضوع وجود اسـتفاده از بـدن در آثـار هنری، به خصوص در حیطۀ هنر اجرا، پرداخته اند؛ اما درخصوص حیطۀ پژوهش مورد نظـر، کـه به استفاده از بدن و نقش آن در اجراهای انجام شده از سوی هنرمندان هنر اجرا و هنر محیطـی در طبیعت در غالب هنر محیطی یا هنر زمین اختصاص دارد، مقالات و کتاب منسـجمی وجـود ندارد.
در پژوهشی دیگر که آزاده زارع (١٣٩٠) در پایان نامۀ کارشناسی ارشد خود در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز با عنوان «بررسی مفهوم پرفورمنس آرت و بازتاب آن در هنر معاصر ایران » انجام داده است ، علاوه بر پرداختن به پیشینۀ هنر اجرا و روند شکل گیری آن از دوران شکل گیری دادائیسم و تحولات اجتماعی که در طول جنگ جهـانی دوم و پـس از آن تا عصر معاصر رخ داده است ، در فصل دوم پژوهش خود به معرفی هنرمندان جهـانی و پیشگاه هنر اجرا میپردازد.
این پژوهش هم مانند بسیاری از پژوهش های انجام شده در حیطۀ هنر اجرا به مفهوم نقش بدن و عوامل فرهنگی و محیطی بر نحؤە اجرای هنرمندان زن ، بـه خصـوص در طبیعت ، نپرداخته است .
کلیدواژه ها:
بدن زنانه
،
هنر محیطی
،
هنر اجرا
،
آنا مندیتا
،
تارا گودرزی
،
کارین وندرمولن
Ana Mendieta
،
Karin Van der Molen
،
Tara Godarzai
،
Performance art
،
Environmental art
(
, 
, 
)
