چکیده:
هدف از پژوهش حاضر فهم مضامین فلسفی داستانها و حکایتهای کتب فارسی دورة ابتدایی با روش پژوهش کیفی، از نوع تحلیل محتوا بوده است. جامعة آماری پژوهش را، داستانها و حکایتهای کتاب درسی فارسی بخوانیم دورة ابتدایی (دوم تا ششم ابتدایی) تشکیل میدهد. نمونة پژوهش به شیوة هدفمند، محتوای تمامی داستانها و حکایتهای فارسی در نظر گرفته شد و برای این منظور پس از بازخوانی داستانها و حکایتها و کدگذاری آنها، مقولههای محوری متن استخراج شد. در نهایت با عنایت به مقولههای فلسفی (هستیشناسی، شناختشناسی و ارزششناسی) هر یک از مقولههای محوری تحت مضامین فلسفی طبقه بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد: مضامین فلسفی اکثر مقولهها تحت معرفتشناسی و ارزششناسی قابل تبیین بودند و در برخی از موارد نیز هستیشناسی مورد توجه بوده است. در نتیجه، با توجه به نتایج به دست آمده، داستانها و حکایتهای مورد بررسی نیازمند بازنگری و بازتالیف بر مبنای "برنامة فلسفه برای کودکان" است.
The purpose of this study was to understand the philosophical themes of the stories and Persian textbooks of the elementary school. The research method is qualitative, content analysis. The statistical population of the study, the stories and narratives of the Persian textbooks, was the elementary school (from the second to the sixth grade). The statistical sample of the study was targeted in a targeted manner, the content of all Persian stories and narrations. For this purpose, the stories and the anecdote first read and codified, then the axial categories were extracted. Finally, according to philosophical categories (ontology, epistemology, and axiology), each axial category was understood under the philosophical themes. The results of the study showed that the philosophical themes of most of the categories can be explained by epistemology and valuation and, in some cases, ontology has been considered. Consequently, according to the results of these stories and stories, it is necessary to review and re-translate the "Philosophy for Children" program.
خلاصه ماشینی:
همچنــین پژوهشگرانی همچون ؛ صفایی مقدم (١٣٧٧)، در تحلیلی با اهداف و روح حاکم بـر آمـوزش و پرورش اسلامی مبتنی بر فلسفه برای کودکان بـا اذعـان بـه اصـلاح سـاختار برنامـه هـای آموزشی و پرورشی در کشور؛ رسالۀ دکتری جهانی (١٣٨٠) با عنـوان نقـد و بررسـی مبـانی فلسفی الگوی آموزش تفکر انتقادی لیپمن (نقل از یاری دهنوی و حـاتمی، ١٣٩٠)، ایروانـی و مختاری (١٣٩٠) در بررسی جایگاه مفاهیم فلسفی در ادبیات داستانی کودک ایـران ، رسـالۀ دکتری قائدی (١٣٨٦)، با بررسی مبـانی نظـری برنامـۀ فلسـفه بـرای کودکـان ؛ نـوروزی و درخشنده (١٣٨٦) بررسی برنامۀ فلسفه برای کودکان در بین دانش آمـوزان ؛ و نـاجی (١٣٨٦ و ١٣٩٠) با نقد پژوهش هایی در این خصوص پیش گامان این حوزه پژوهشـی بـوده انـد.
لذا به لحاظ خلاء پژوهشی موجود در ایـن خصـوص ، محققـان مضـامین فلسفی داستان های کتاب فارسی بخوانیم (بخوان و بیانـدیش و حکایـت هـا) را بـا رویکـرد فلسفه برای کودکان مورد بررسی قرار دادند تا بتوانند در این حوزه گامی هـر چنـد کوچـک بردارند.
هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان توجه نویسندگان کتـاب هـای فارسـی بخـوانیم (بخوان و بیاندیش ) دورة ابتدایی به مضامین فلسفی و تعیـین میـزان انطبـاق آن بـا رویکـرد فلسفه برای کودکان است .